[Tập 60]: Đại Chúng Cùng Nhau Cộng Tu, Cùng Chịu Tánh Khí Của Đồng Tu

Xin chào các vị đồng tu, chào mọi người!

Đọc sách Thánh Hiền, quả nhiên có thể khế nhập cảnh giới, tự nhiên giống như đại đức tông môn xưa đã nói: “Tả hữu phùng nguyên, đầu đầu thị đạo”. Chúng ta lãnh hội được phần ít cảnh giới của Hoa Nghiêm, sau đó sáu căn tiếp xúc với cảnh giới bên ngoài, tất cả đều là “Đại Phương Quảng”, tất cả đều là “Phật Hoa Nghiêm”. Quay đầu lại mở “Cảm Ứng Thiên” ra, mỗi câu mỗi chữtrong thiên văn chương này đều tương ưng với “ĐạiPhương Quảng Phật Hoa Nghiêm”, thế là chúng ta hiểu rõcâu nói trên “Kinh Hoa Nghiêm”:”Nhất tức nhất thiết, nhất thiết tức nhất”.

Ngày trước chúng ta ngay trong lúc giảng giải, nhiều lần đã nói đến cái “nhất” này, đây không phải là chuyên nhất, mà là nhậm nhất. Tôi nói nhậm nhất là nói pháp môn trong Phật pháp, tám vạn bốn ngàn pháp môn, vô lượng pháp môn, bất cứ pháp môn nào cũng đều bao gồm trong đó, có câu là “nhất tức thị đa, đa tức thị nhất”. Vậy chúng ta muốn hỏi, tám vạn bốn ngàn pháp môn, vô lượng pháp môn, có bao gồm “Cảm Ứng Thiên” hay không? Thậm chí có bao gồm cả “Tân Cựu Ước” của Cơ Đốc giáo hay không?Có bao gồm “Kinh Cô-Ran” của Hồi giáo hay không?Mọi người nghĩ xem. Thảy đều bao gồm! Đây là thật.Chẳng phải chúng ta thường nghe nhà Phật thường nói, sau khi ngộ rồi thì pháp nào không phải là Phật pháp hay sao?Cái gì gọi là Phật pháp?”Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm” gọi là Phật pháp.Nếu như không ngộ, bộ “Kinh Hoa Nghiêm” này ở ngay trước mặt bạn cũng không phải là Phật pháp. Qua đó có thể thấy được, có phải Phật pháp hay không, then chốt này tuyệt nhiên không ở nó phải là Phật Kinh hay không, mà then chốt chân thật ở bạn có giác ngộ hay không.Vì sao vậy?Sau khi giác ngộ mới biết được tận hư không khắp pháp giới, tất cả chúng sanh là một tự thể, vậy “Cảm Ứng Thiên” này chẳng lẽ là ngoài tự thể sao? Ki Tô giáo, Hồi giáo, Do Thái giáo, rất nhiều tôn giáo thế gian là ngoài cái thân chúng ta hay sao? Không phải! Hư không pháp giới tất cả chúng sanh là một tự thể.Cho nên, có pháp nào không phải là “Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm”? Phàm phu ngu muội vô tri, không vào được cảnh giới này. Không những phàm phu không thể vào, mà nhị thừa quyền giáo Bồ Tát cũng không thể vào. Do nguyên nhân gì? Vọng tưởng, phân biệt, chấp trước chướng ngại.Hay nói cách khác, bạn chưa rời khỏi vọng tưởng, phân biệt, chấp trước, đây gọi là thế kiến.Tại vì sao gọi là thế kiến?Bạn có phân biệt, chấp trước, bạn có chấp trước thời gian của quá khứ, hiện tại, vị lai, bạn có chấp trước không gian cõi này phương khác, bạn không thấy được chân tướng sự thật. Cho nên, tất cả chư Phật Như Lai, Bồ Tát, Tổ sư Đại đức giáo hóa tất cả chúng sanh, không gì khác hơn là buông xả chấp trước mà thôi. Chỉ cần đem vọng tưởng, phân biệt, chấp trước buông xảthì chân tướng của vũ trụ nhân sanh liền rõ ràng, liền tường tận rồi. Đây gọi là Phật pháp.Khi mê, mê có nhẹ nặng, nên tạo ra nghiệp nặng nhẹ cũng không như nhau.Hiện tại chúng ta đọc đoạn này, đây là đại ác, “bội nghịch đại ác”.Bội là trái ngược, trái ngược cái gì?Trái ngược tánh đức của chính mình, không phải trái ngược thứ khác.Chúng ta chính mình phải giác ngộ.Nói về đại ác, tổng cộng có bảy đoạn nhỏ, đoạn sau cùng này là“cương cường bất nhân, ngoan lệ tự dụng”.Chúng ta tỉ mỉ phản tỉnh, mỗi điều đều phạm, chỉ khác là mỗi một người đã phạm nhẹ hay nặng không đồng nhau mà thôi.

“Ngoan lệ tự dụng” chính là chúng ta bình thường gọi là “tâm ngoan thủ lạc”.Đối người, đối việc, đối vật, tạo tội nghiệp cực trọng, quan niệm không tốt, sau khi chết ắt sẽ đọa ba đường. Trong “Hội Biên” có mấy câu nói như vầy: “Phu cường lương giả, bất đắc kỳ tử, cố bất tất ngôn nhi tử hậu, tam đồ chi báo, kinh hà thời nhi đắc miển hồ”. Câu nói này đáng được chúng ta sâu sắc phản tỉnh.Thánh Hiền thế xuất thế gian, chúng ta đọc được trong văn tự ghi chép, các Ngài đối nhân xử thế hiển rõ vô cùng khiêm tốn, nhẫn nhường. Thánh nhân thế gian như Khổng Tử, trong “Luận Ngữ” ghi chép,Khổng Tử là một người “ôn-lương-cung-kiệm-nhượng”. Ông đối với người thì ôn hòa, lương thiện, cung kính, tiết kiệm, nhẫn nhường.Không chỉ Khổng Tử Ngài cả đời lấy ngôn giáo, mà còn dùng thân giáo làm ra tấm gương để cho chúng ta xem.Đây là Thánh nhân. Có thể phụng hành giáo huấn của Thánh nhân thì xã hội sẽ an định, thiên hạ thái bình, đời sống của nhân dân chân thật có thể đạt đến an hòa lợi lạc. Quan niệm lý luận này không giống như người phương Tây hiện đại.Người phương Tây đề xướng tiêu phí, khích lệ tiêu phí, vì cái gì?Vì để chiếm lợi.Mọi người trong đời sống, nếu như không tiêu phí, không lãng phí thì làm sao họ có thể kiếm tiền?Người người đều giống như Khổng Lão Phu Tử, mỗi mỗi sống đời sống tiết kiệm thì việc buôn bán của họ sẽ không cần phải làm. Do đây có thể biết, khích lệ tiêu phí, chú trọng tiêu phí, mục đích đó là tranh danh đoạt lợi. Có một cái tâm cạnh tranh, có một cái tâm chiếm được, xã hội còn có thể an định hay sao? Nhân sanh còn có hạnh phúc gì đáng nói nữa?Những đạo lý này, những sự thật này, chúng ta phải suy xét nhiều.Nghĩ thông rồi, nghĩ tường tận rồi, bạn cùng đi với Thánh Hiền nhân hay cùng đi với người hiện đại?

Đời sống của Thánh Hiền nhân có chân lạc, có chân hạnh phúc, quyết không phải hưởng thụ vật chất, lạc thú ở trong đây.Thực tế mà nói, người phàm hiện đại không nghĩ ra, không cách gì thể hội.Người đi học ngày xưa còn có thể ý thức được, người hiện tại không đọc sách Thánh Hiền, họ làm sao có thể nghĩ đến?”Ngoan lệ tự dụng”, cái gì gọi là “tự dụng”?Tự cho là đúng, đây gọi là tự dụng. Người khác tự cho là đúng, chúng ta thấy được rất rõ ràng. Họ sai rồi! Chính mình tự cho là đúng mà không hề biết.Tự cho là đúng mà còn không được, huống hồ còn dùng cái tâm ngoan độc để đối với người khác, cái oán thù này liền kết rất sâu.Kết oán thù với người ta, luôn luôn là ở ngay trong bất tri bất giác chính mình không phát hiện, ngay trong hữu ý hay vô ý đắc tội với người, làm cho người khó chịu, nhưng chính mình đích thực không biết.Vì sao vậy?Cái tâm bệnh tập khí này, họ đã nuôi thành thói quen rồi, cho rằng chính mình làm đều là đúng, đều là chính xác, mà không hề biết phản ứng của đối phương.Đây là khờ dại đến cùng tột, đáng thương đến cùng tột.Đến sau cùng biến thành tình huống như thế nào vậy?Không có người nào hợp tác với bạn, không có người nào bằng lòng cộng sự với bạn.Đây vẫn là người thiện, còn người bất thiện thì họ phải báo thù bạn, vậy thì càng thê thảm.Đại khái mọi người học Phật thì còn có một chút thiện tâm, gặp phải những việc ác thì tránh ra,“Thôi vậy!Không cộng sự với bạn.Bạn ở trong cơ cấu này, tôi từ chức không làm.Tôi sợ bạn, tôi nhường bạn”.Người khác thảy đều từ chức hết, chỉ còn lại một mình bạn, bạn làm đi.

Chúng ta phải nghe giáo huấn của Thánh Hiền nhân, phải ngày ngày phản tỉnh.Thực tế ra mà nói, muốn phản tỉnh,phương pháp tốt nhất chính là đọc “Cảm Ứng Thiên”.Tại vì sao Đại Sư Ấn Quang xem trọng quyển sách này như vậy?Đạo lý chính ngay chỗ này. Tôi thường hay nghe người nói với tôi: “Đại chúng cùng nhau cộng tu, chịu tánh khí của đồng tu, chịu vũ nhục của đồng tu, con nhẫn chịu không nổi rồi. Con muốn rời khỏi đạo tràng này”. Tôi khuyên họ phải nhẫn nhục, phải nhẫn nại.Vì sao vậy? Cái đạo tràng này hy hữu khó gặp; những người làm cho bạn phiền não, những người tự cho mình là đúng, đó là ma chướng của bạn;nếu bạn không thể nào khắc phục thì bạn liền bị họ chướng ngại, cơ duyên được độ của bạn ngay đời này liền bị họ cắt mất, vậy thì họ có tội, bạn cũng có lỗi. Cho nên, chúng ta phải học Bồ Tát, phải tu nhẫn nhục Ba La Mật, xem những người “ngoan lệ tự dụng” này là Bồ Tát, thành tựu nhẫn nhục Ba La Mật của ta. Đây là Phật dạy cho chúng ta.

Chúng ta dùng thái độ gì đối với người ác, đối với những người “cương cường bất nhân”, người “ngoan lệ tự dụng”? Chúng ta dùng lương thiện, hậu đạo, nhu hòa, ở trong đây tu nhẫn nhục Ba La Mật. Bạn có thể đem cái này học thành công thì ngay đời này bạn nhất định đắc đạo, chắc chắn thành tựu, không chỉ chính mình độ được chính mình, mà bạn cũng độ được đối phương, đối phương có lỗi, nhưng không đến nỗi đọa địa ngục. Nếu như bạn thoái chuyển, họ chắc chắn đọa địa ngục, bạn không hề thoái chuyển, tinh tấn, vãng sanh không thoái thành Phật, họ sẽ không đọa ba đường.Tự độ và độ người, đây là chúng ta phải học Bồ Tát đạo.

Làm thế nào cùng ở chung với những người cương cường bất nhân, tự cho là đúng? Việc này nhất định phải rõ lý, nhất định phải có tính nhẫn nại, chịu khó rất lớn mới có thể làm được. Nhất là chúng ta phải cảnh giác đến lời Phật thường hay răn dạy: “Thế gian vô thường, cõi nước không an”. Chúng ta cùng tất cả đại chúng, không luận họ làm thiện hay tạo ác, thời gian chúng ta ở chung đều không thường, đều rất ngắn, đâu cần để ý, hà tất lại để ở trong lòng? Người ta hành thiện, chúng ta hoan hỉ, cung kính tán thán.Họ làm ác, chúng ta học Phật Bồ Tát, cung kính đối với họ mà không tán thán.Đây là trong Hoa Nghiêm, Bồ Tát Phổ Hiền dạy chúng ta. Nếu như họ có thiện căn, xem thấy thái độ này của chúng ta đối với họ, họ liền sẽ phản tỉnh. Họ cung kính đối với ta, tại vì sao ta không tán thán?Nghĩ lại chính mình có khuyết điểm gì, họ liền cải lỗi, tự làm mới.Cho dù họ không thể cải lỗi tự làm mới, chúng ta cũng không kết oán thù với họ.Họ tức giận với ta, ta liền nhận chịu, “thôi vậy, công việc của chính mình vẫn phải chăm chỉ nỗ lực mà làm, quyết không bởi vì họ vũ nhục đối với ta, họ làm cho ta tức giận, công việc của ta liền giải đãi”. Công việc của ta không còn chăm chỉ, thoái chuyển, nản lòng, thiện tâm làm việc tốt, vì tất cả chúng sanh làm việc tốt, vì Phật pháp làm việc tốt, còn phải chịu nhiều oan uổng, tức khí đến như vậy. Sự việc như vậy thường có, quá nhiều quá nhiều rồi. Ta chính mình ở rất nhiều nơi chốn, đem Phật pháp giới thiệu cho đại chúng, có người hoan hỉ tán thán, cũng có người đố kỵ oán hận, cũng có người nghĩ ra vô số phương pháp chướng ngại. Thế nhưng chúng ta vẫn phải làm, không thể nói họ đố kỵ, họ vũ nhục, họ hãm hại, họ chướng ngại thì ta liền không làm, vậy thì ta sai rồi. Ta vẫn là phải làm, làm đến chết mới thôi, sống một ngày thì làm một ngày. Đây là chúng ta tiếp nhận giáo huấn của Thánh Hiền. Chúng ta chính mình phải học năm đức“ôn-lương-cung-kiệm-nhượng” của Phu Tử, phải học sáu Ba La Mật“nhẫn nhục-tinh tấn-thiền định-trí tuệ-Bát Nhã” của Bồ Tát, hóa giảivô số oán kết của đời quá khứ và đời này.

Câu sau cùng trong chú giải nói:“Phật ngôn ngoan lệ như ác mã ngôn nan điều dã”. Đây là lời trên Kinh Phật, nêu ra một thí dụ nói là người mà ngoan lệ, tất cả dính mắc, chấp trước, chính là trái ngược với người khác, chính là không giống nhau, tự cho mình đúng, không chịu phục người, thiện hữu tri thức không ai đến gần, thiện hữu tri thức rời xa bạn đi. “Thiện ngôn danh lý, thùy lai tương cáo”, bạn không nghe lọt vào, cho nên “tạo ác chiêu vưu chi nguyên, mạc thử vi thâm”. Bạn tạo ác nghiệp, bạn kết oán thù với người, căn nguyên ở ngay chỗ này. Cho nên, chúng ta phải hiểu được, phải tường tận.

**************

Mời xem “Cảm Ứng Thiên Hội Biên”, tiết thứ bốn mươi lăm: “Thị phi bất đương, hướng bội ngoan nghi”. Tiết này chỉ có hai câu.Từ chỗ này đến tiết thứ năm mươi sáu, đoạn Kinh văn này là nói ác của sĩ hoan.Sĩ hoan, dùng lời hiện đại mà nói chính là quan viên chính quyền.Phật nói với chúng ta, tất cả chúng sanh, không luận là trải qua phương thức đời sống như thế nào, từ nơi nghề nghiệp nào đều không tránh khỏi tạo tác ác nghiệp, đúng như trên “Kinh Địa Tạng” đã nói: “Chúng sanh Diêm Phù Đề khởi tâm động niệm thảy đều là tội”.Lời nói này thật không quá đáng chút nào.Cho dù vào ngày nay, người xuất gia tu hành vẫn không tránh khỏi tạo tác tội nghiệp.Chúng ta đọc được từ trong “Di Lặc Bồ Tát Sở Vấn Kinh”, trong bộ Kinh này đã nói (toàn là nói Thời kỳ Mạt Pháp)người xuất gia tạo ra tội nghiệp. Bồ Tát từ bi, đặc biệt vì chúng ta nêu ra mỗi một điều nghiệp báo đều là A Tỳ địa ngục, cho nên ngạn ngữ thường nói: “Trước cửa địa ngục tăng đạo nhiều”, đều là nói lời thật. Chúng ta xuất gia, mơ mơ hồ hồ mà xuất gia. Thân phận này rất dễ dàng tạo tác tội nghiệp, hơn nữa nhận lấy quả báo còn nghiêm trọng hơn bất cứ nghề nghiệp nào, cho nên trước tiên phải làm cho rõ ràng, chưa làm cho rõ ràng, tuy đã xuất gia rồi, gặp được duyên không thù thắng, không thể nào hiểu rõ Phật pháp chính xác, không biết được Phật là gì, đệ tử Phật là gì và rốt cuộc phải tu hành như thế nào mới như pháp.Như pháp là vô lượng công đức, quả báo cũng thù thắng không gì bằng.Thế nhưng,nếu tu không như lý, không như phápthì đắc tội rất nặng.Người xuất gia tu hành mà còn như vậy, huống hồ là người thế gian, huống hồ từ nơi vô số nghề nghiệp thế gian.

Nghề nghiệp trong thế pháp, hành thiện dễ dàng, tạo ác cũng dễ dàng, nhất là từ nơi cửa quan.Cho nên, Thái Thượng ở trong ác báo, trước tiên nói với chúng ta là “bội nghịch đại ác, đó là cội gốc của vạn ác”. Sau khi nói xong, tiếp theo phân biệt nói rõ trong thế pháp, tất cả chúng sanh rất dễ dàng tạo tác vô số ác hạnh. Đoạn thứ nhất là nói “sĩ hoan”, đó là nhân viên cửa quan.Chúng ta tuy là không làm việc hành chánh, thế nhưng đều đáng được chúng ta làm tham khảo, đều đáng được chúng ta học tập.

Tiết thứ nhất nói: “Thị phi bất đương, hướng bội ngoạn nghi”. Tám cái chữ này, chúng ta cũng phải thường hay ghi nhớ ở trong tâm, chính là nói phải có năng lực phân biệt phải quấy, phải có năng lực phân biệt tà chánh. Cổ Thánh tiên Hiền, không luận là giáo học của thế pháp hay Phật pháp, trước tiên chính là dạy chúng ta có năng lực phân biệt cái gì là thật, cái gì là giả, cái gì là tà, cái gì là chánh, cái gì là phải, cái gì là quấy, cái gì là thiện, cái gì là ác, thậm chí đến cái gì là lợi, cái gì là hại. Nếu như đối những thứ này không có năng lực phân biệt, đó chính là ngu muội đến tột đỉnh. Người xưa thường nói, con người với súc sanh cầm thú khác nhau ở chỗ con người có trí tuệ, có thể phân biệt, còn súc sanh thì không thể phân biệtnhững thứ này.

Trong chú giải chú được rất hay.Đoạn này chú được số lượng tuy không nhiều, thế nhưng rất quan trọng.“Quân tử, phong nhân nghĩa chi can, cố lễ nghĩa chi phòng tắc khả dĩ thẩm, hảo ác chi công, định thị phi chi đương”. Mấy câu nói này rất là trọng yếu. Người đi học ở thế gian, người đi học thời trước không phải là cầu lấy công danh, mà “đi học chí ở Thánh Hiền”, đi học là vì muốn làm Thánh nhân, làm Hiền nhân, làm quân tử. Đây là mục đíchđi học của chúng ta.Thánh Hiền quân tử là ý nghĩa gì?Định nghĩa của chữ”Thánh” này là, đối với chân tướng vũ trụ nhân sanh triệt để tường tận, giác ngộ rồi, con người này gọi là Thánh nhân. Tường tậnkhông đủ thấu triệt, không đủ triệt để thì chính là Hiền nhân quân tử.Hay nói cách khác, đi học chính là vì để rõ lý, rõ lý thì liền có thể phân biệt phải quấy tà chánh, không nhất định phải làm quan. Người chân thật tường tận đạo lý, người thấu hiểu phải quấy, không luận trải qua đời sống như thế nào, cho dù là làm ăn xin, họ cũng là Thánh nhân, họ cũng hưởng thụ được cao nhất nhân sinh. Đây là chân thật, đây không phải là giả. Thích Ca Mâu Ni Phật thị hiện ra chính là người ăn xin, mỗi ngày ra ngoài xin ăn, đi đến cửa nhà người khất thực. Ngài là đại Thánh, đời sống của Ngài chân thật hạnh phúc tràn đầy, người thế gian chúng ta làm gì hiểu được? Người thế gian ngu si, không trí tuệ, không thể phân biệt phải quấy tà chánh, cho nên người thế gian mê hoặc trong danh lợi, mê ở trong năm dục sáu trần. Trên Kinh Phật nói không sai, họ tiếp nhận là “khổ, lạc, ưu, hỉ”, thân có khổ lạc, tâm có ưu hỉ.Khổ nhiều vui ít, ưu nhiều hỉ ít, đây là đời sống của chúng sanh.Đời sống của Thánh Hiền quân tử là thân không có nhận chịu khổ vui, tâm không có cảm giác ưu hỉ, đó gọi là đại lạc, đó gọi là chân lạc, trong Phật Kinh chúng ta gọi là cực lạc. Ai có thể thể hội được? Những Thánh Hiền quân tử này giáo hóa chúng sanh ở thế gian, thân phận của các Ngài, phương thức của các Ngài ngàn vạn khác biệt.

Ở Trung Quốc, ngày trước chúng ta đi học có học qua Vũ Huấn, đó là một người ăn mày, là một Thánh nhân. Ông dùng thân phận của người ănmày để giáo hóa chúng sanh, dạy bảo thế nhân đoạn ác tu thiện, dạy bảo thế nhân phải tiếp nhận giáo huấn của Thánh Hiền. Cho nên, trong mấy câu nói“quân tử phong nhân nghĩa chi can”(phong là phong phú), xã hội có thể an định, có thể phồn vinh, chúng sanh có thể hòa thuận cùng sinh sống với nhau, có thể tôn trọng lẫn nhau, kính yêu lẫn nhau, hợp tác lẫn nhau, trong đây then chốt thiết yếu nhất chính là nhân nghĩa đạo đức. Ai đến dạy, ai ra làm mô phạm?Thánh Hiền nhân đến dạy, quân tử phải làm tấm gương, làm mô phạm, hay nói cách khác, phải đề xướng nhân nghĩa.

“Cố lễ nghĩa chi phòng” (phòng là phòng phạm).Chỉ sợ lễ nghĩa có sai sót, cho nên phải cầu hành nhân, hành nghĩa, thủ lễ, nhà Phật gọi là trì giới.Trì giới chính là thủ lễ, lời nói hiện tại là thủ pháp. Phật ở trên Kinh luận vô số lần dạy bảo học trò, làm học trò của Phật nhất định phải thủ pháp, không chỉ là phải giữ giáo giới giáo huấn của Phật, mà chúng ta cư ngụ ở nơi khu vực đó, quốc gia đó, pháp lệnh qui chương của quốc gia, phong tục tập quán của khu vực nhất định phải tuân thủ, nếu có trái phạm, thảy đều xem là phạm giới, phá giới.

Thế nào gọi là Phật, thế nào gọi là Bồ Tát?Phật Bồ Tát chính là làm tấm gương tốt nhất cho xã hội đại chúng. Trên Kinh thường nói: “Thiên nhân sư phạm”(sư là mẫu mực, phạm là mô phạm), là mẫu mực của nhân gian thiên thượng. Chúng ta học Phật, làm đệ tử của Phật, chính mình bình lặng mà suy xét, tư tưởng kiến giải hành vi của chúng ta có thể làm mô phạm cho đại chúng xã hội hay không, đại chúng xã hội đều học tập giống như ta vậy, có được hay không? Chúng ta phải thường hay phản tỉnh kiểm điểm như vậy, mới xem là một học trò học Phật, là đệ tử của Phật. Nếu như cách nghĩ, cách nói, cách nhìn, cách làm của chúng ta có nguy hại đối với đại chúng xã hội thì liền phải mau đem nó cải đổi lại. Tư tưởng hành vi của ta có lợi ích đối với đại chúng xã hội thì chúng ta phải nên nỗ lực mà làm.

Phật dạy chúng ta một lý niệm căn bản, chính là nhất định không thể vì chính mình.Phật nói với chúng ta, tự tư tự lợi là cội nguồn của các ác.Nếu như vì chính mình mà nghĩ thì gọi là phàm phu. Tất cả không vì chính mình mà nghĩ, vì chúng sanh mà nghĩ, vì xã hội mà nghĩ, con người chính là Phật Bồ Tát. Lợi ích của xã hội là lợi ích của nhà mình, lợi ích của đại chúng là lợi ích của chính mình.Tất cả vì chúng sanh, tất cả vì xã hội, đây là Phật Bồ Tát.Phật Bồ Tát cùng phàm phu khác biệt chính ngay chỗ này.Bồ Tát đệ tử ở ngay trong cuộc sống, trong công việc, trong đối nhân xử thế tiếp vật phải làm ra “thị phi chi đương” cho người xem. Nhất là ở vào xã hội hiện đại này, giáo dục của cổ Thánh tiên Hiền đã bị đại chúng quên mất, không ai không hướng về danh lợi, tranh danh đoạt lợi, phải quấy điên đảo(bất đương chính là điên đảo), lấy quấy làm phải, lấy phải làm quấy.

Chúng ta ngày nay học Phật, nếu như có người nghe được câu nói “không vì chính mình, chỉ vì người khác”, họ liền nói anh sai rồi, anh mê hoặc điên đảo. Họ nói chúng ta mê hoặc điên đảo, cái gì là đúng? Phải tự tư tự lợi! Người nước ngoài ngay trên pháp luật còn chế định “quyền riêng tư”.Quyền riêng tư chính là tự tư tự lợi, cho việc này là đúng. Đây chính là phải quấy điên đảo, phải quấy không rõ ràng. “Hướng” là xuôi theo, là phương hướng. “Bội” là trái đường mà đi.Cái “hướng bội” này cũng sai rồi, thế nhưng người ngày nay không biết.Chúng ta học Phật, Phật nói với chúng ta, chúng ta phải hướng cái gì?Phải hướng Phật đạo, phải hướng con đường thành Phật, phải hướng con đường Bồ Tát, vậy thì chính xác, vĩnh viễn thoát khỏi sáu cõi luân hồi, thoát khỏi mười pháp giới.Chúng ta phải hướng vào phương hướng này thì mới đúng.Thế nhưng phương hướng của người thế gian là gì? Phương hướng của người thế gian hiện tại không phải là sáu cõi luân hồi, mà hiện tại là ba đường ác, cho nên người thế gian là trái với Phật đạo, Bồ Tát đạo, họ hướng đến ba đường ác, ngay cảhai đường“nhân – thiên”họ cũng đều trái ngược.

“Thái Thượng Cảm Ứng Thiên” dạy bảo chúng ta là “nhân – thiên” hai đường. Chúng ta mỗi ngày đọc tụng, tỉ mỉ tư duy, suy xét lại, tâm hạnh của chúng ta có tương ưng với trên Thái Thượng đã nói hay không? Nếu như tương ưng, đường chúng ta đi là cõi người, cõi trời. Nếu như trái ngược, chúng ta đi là con đường súc sanh, đường ngạ quỷ, đường địa ngục. Ở giai đoạn hiện tiền này, Đại Sư Ấn Quang đặc biệt vì chúng ta đề xướng “Liễu Phàm Tứ Huấn”, “Cảm Ứng Thiên”, “An Sĩ Toàn Thư”, chân thật là đại từ đại bi. Ngài là Tổ sư Đại đức của nhà Phật, tại vì sao không đề xướng Phật pháp? Ba thứ này đều không phải của nhà Phật. Phật pháp quá sâu, quá rộng, thời gian ngắn không dễ gì lý giải, không dễ gì khế nhập, cho nên dùng ba loại này. Ba loại này tương đối dễ hiểu, cứu cấp. Hy vọng mọi người làm được theo ba quyển sách này thì sẽ vững bước trên hai con đường nhân thiên, không đến nỗi rơi xuống vực sâu, sau đó lại học Phật. Thế là chúng ta tường tận rồi, ba quyển sách này là nền tảng của học Phật. Nếu không có cái nền tảng này, bạn ở nơi Phật pháp không luận dụng công nỗ lực thế nào, sau cùng đều không thể thành tựu.Phật pháp ba thừa là xây dựng ở trên nền tảng của nhân thừa.Làm người cũng làm không tốt thì còn nói đến cái gì?Cho nên, trong câu nói này, trước tiên đưa ra cho chúng ta “phải quấy”, “hướng bội”, chúng ta phải lưu ý, quyết định không thể xem nhẹ.

Tốt rồi, hôm nay thời gian đã hết, chúng ta chỉ học đến đây thôi.

A Di Đà Phật.