[fwduvp preset_id=”9″ playlist_id=”114″]
Người giảng: Lão Hòa thượng Tịnh Không (“HT”)
Người dẫn chương trình: Uông Dụng Hòa (“MC”)
Thời gian : ngày 12 tháng 06 năm 2003
Địa điểm: Đài truyền hình Vĩ Lai
********
MC: A Di Đà Phật! Xin chào các vị cư sĩ đại đức. Tôi là Uông Dụng Hòa, rất vui mừng ngày hôm nay có thể có được cơ hội phỏng vấn Pháp sư Tịnh Không, mời Pháp sư Tịnh Không đến vì mọi người khai thị ý nghĩa của hiếu đạo.
Trước tiên xin chúng ta hoan nghênh Pháp sư Tịnh Không. Thưa Pháp sư, chúng con xin chào Ngài!
HT: Xin chào quý vị!
MC: Thưa sư phụ! Tôi nghĩ có rất nhiều cư sĩ bạn bè ở Đài Loan đều rất hy vọng có thể nghe được Ngài nói về chủ đề có liên quan đến chữ hiếu. Trước tiên xin Ngài có thể khai thị cho mọi người nghe ý nghĩa của hiếu đạo, tác dụng lớn nhất của hiếu đạo đến sau cùng là như thế nào?
HT: Hiếu đạo không chỉ là hạt nhân của tinh thần văn hóa dân tộc Trung Hoa mà còn là nền tảng cội gốc của Phật pháp Đại thừa. Từ trên văn tự Trung quốc có thể hiện rõ ý nghĩa của chữ Hiếu. Bên trên của chữ Hiếu là chữ lão, phía dưới là chữ tử. Trong Lục Thư thì chữ Hiếu thuộc về chữ hội ý, khi bạn nhìn thấy cái chữ này, bạn liền thể hội được ý nghĩa của nó. Lão là biểu thị cho thế hệ trước, tử là biểu thị cho thế hệ sau, thế hệ trước cùng thế hệ sau là một thể. Cho nên, người ngoại quốc hiện tại nói có cách khoảng, cách khỏang thì không có hiếu, trên dưới đã tách rời. Thế hệ trước còn có thế hệ trước nữa, thế hệ sau còn có thế hệ sau nữa. Cho nên, nếu bạn tỉ mỉ mà thể hội thì chữ Hiếu là quá khứ không cùng vị lai vô tận, cấu thành một thể sinh mạng. Nếu như chúng ta nói sinh mạng là đồng thể, vậy thì còn có rất nhiều giai đọan, đó không phải là ý nghĩa chân thật của chữ hiếu. Hiếu là một thể, tổ tông vô lượng kiếp trước của chúng ta cùng với thế hệ đời sau là vô cùng vô tận, là một chỉnh thể sinh mạng. Đây là ý nghĩa căn bản của hiếu đạo.
Trong Phật pháp nói được càng thấu đáo hơn, Phật pháp nói: “quá khứ không cùng, vị lai vô tận, rộng khắp mười phương, suốt cùng ba cõi” là một thể sinh mạng, đây chính là Pháp thân mà trong Phật pháp Đại thừa đã nói. Pháp thân bao lớn vậy? Khắp hư không pháp giới. Pháp thân không bị hạn chế bởi thời gian, không bị hạn chế bởi không gian, thời gian cùng không gian dung hòa cùng một thể, trong thời gian và không gian bao gồm tất cả vạn sự vạn vật, chỉ có Phật pháp nói được rõ ràng. Vậy thì nó là cái gì vậy? Phật nói: Thảy đều là chính mình. Trong Đại thừa giáo nói Hư không. Hư không từ nơi đâu mà ra vậy? Thế giới từ đâu mà ra vậy? Thế giới đây không phải là nói địa cầu, cũng không phải là nói một Thái Dương Hệ, một Hệ Ngân Hà, trên thực tế là bao gồm tất cả tinh cầu và hệ ngân hà ở trong thời gian và không gian. Trong cảm quan chúng ta có thể nhìn thấy chỉ giống như trên màn hình ti vi vậy, nhìn thấy được một kênh nhưng trên thực tế kênh đài đang đồng thời trình chiếu thì nhiều vô kể. Chúng ta ấn vào kênh nào thì kênh đó chiếu ra, nếu như tất cả các kênh thảy đều ấn vào, tất cả các kênh đều trình chiếu. Đây mới là chân tướng của Vũ trụ.
Trong Kinh Hoa Nghiêm, Phật nói với chúng ta: thế giới là trùng trùng vô tận, nếu như bạn có thể đột phá được giới hạn của thời gian và không gian thì bạn đều nhìn thấy tất cả, bạn có thể nhìn thấy được quá khứ, có thể thấy được vị lai, có thể thấy được thế giới trong vi trần. Thế giới trong vi trần cũng lớn như thế giới cảm quan của chúng ta vậy. Do đó, hiếu đạo viên mãn không những không có cự ly của thời gian và không gian, không có quá khứ, vị lai của thời gian, cũng không có lớn nhỏ. Đây chính là pháp môn bất nhị mà trong Phật pháp đã nói. Nếu như có hai thì đối lập rồi, đối lập thì bạn không thể thấy được chân tướng, không thấy được thật tướng các pháp như trong Kinh Bát Nhã nói. Hiện tại chúng ta gọi là vũ trụ, cộng thêm vào hai chữ Nhân Sinh. Kỳ thực thêm vào hai chữ Nhân Sinh là dư. Người thông đạt thấu hiểu được chân tướng của vũ trụ chúng ta gọi là Phật đà, nếu như đối với chân tướng mê mờ không thông hiểu, Phật pháp gọi họ là phàm phu. Phàm phu cùng với Phật không hề khác nhau, chỉ là một người thì thông suốt, một người thì không thông suốt.
Thế nhưng khi thông suốt, cái chân tướng này cũng không tăng thêm chút nào, khi mê hoặc không thông suốt thì cái chân tướng này cũng không hề khiếm khuyết, cũng không ít đi chút nào, cho nên gọi là “ không tăng không giảm, không sanh không diệt, không đến không đi, chẳng có chẳng không”. Bạn không thể nói nó có, bạn cũng không thể nói nó không. Cái nó có chỉ là hiện tướng và cái tướng này là khoảnh khắc sanh diệt. Kinh Kim Cang nói rất hay, cái tướng này là “mộng huyễn bào ảnh”. Lý này rất sâu, tướng rất là vi diệu, rất không dễ gì lý giải. Tòan bộ đều hiểu rõ rồi thì sẽ hiểu rõ biểu thị của chữ hiếu này. Trong Phật pháp thường gọi là pháp môn tổng trì, chữ hiếu này là pháp môn tổng trì. Đây là người Trung Quốc phát minh. Nhưng người Trung Quốc nói không được thấu triệt bằng Phật nói. Có lẽ khi lão tổ tông của chúng ta nói, đã nói được rất thấu triệt, nhưng khi ghi chép lại thì quá giản lượt nên chúng ta rất khó thấy được cái ý trong đó. Giáo học của Nho và Phật đều nói ngộ tánh, bạn phải ngộ nhập sâu vào, sâu không có bờ mé, sâu không đáy, rộng vô biên. Cho nên, cái ý nghĩa của chữ Hiếu rất sâu, rất rộng.
Khi áp dụng hiếu đạo, quan trọng nhất là biết được biểu thị của nó là gì. chúng ta làm thế nào để áp dụng ngay chính mình trong thực tiễn. Việc này là then chốt nhất. Thực tiễn thì có một biểu tượng, bạn biết được phải bắt đầu từ đâu không? Từ cha mẹ, hiếu dưỡng cha mẹ. Việc này là Phật dạy chúng ta. Trong hiếu dưỡng thì quan trọng nhất là Thuận. Thuận rất khó, nếu như hành động việc làm của cha mẹ không hợp tình, không hợp lý, chúng ta làm sao thuận? Phải thuận theo hay không? Trung Quốc thời xưa, vua Thuấn đã làm ra tấm gương tốt nhất cho chúng ta. Cái lý này rất sâu rất rộng, người hiện tại không cách gì lý giải, do đó họ không thể tiếp nhận. Bạn xem mẫu thân của Vua Thuấn là kế mẫu, mẹ ruột của ông đã qua đời, mẹ kế ghét bỏ ông, mẹ kế sanh ra một con trai, một con gái, thì luôn muốn bỏ đi vua Thuấn. Chính vua Thuấn cũng biết điều này, nhưng ông không hề cảm thấy cha mẹ ông có lỗi, mà luôn cảm thấy chính mình đã làm chưa được tốt để cha mẹ ghét bỏ chính mình. Người hàng xóm đều bất bình, ông đến nói với rằng: thái độ và hành vi của các người đối với cha mẹ tôi như vậy là sai, các người không nên làm như vậy, cha mẹ tôi không hề lầm lỗi, lầm lỗi ở chính tôi.
Cho nên ông hòan tòan có thể ngày ngày quay lại phản tỉnh, ngày ngày sửa đổi, chỉ ba năm có thể cảm hóa được cha mẹ và người cả nhà ông. Đây gọi là tâm chân thành, người Trung quốc xưa thường nói: “tinh thần sở chí, kim thạch vi khai”, cứng như đá cũng có thể cảm hóa thì sao người không thể cảm hóa được chứ? Không thể cảm hóa được người là vì bạn không làm đến nơi, tâm chân thành của bạn chưa đủ nên không cảm hóa được đối phương. Vua Thuấn chỉ làm có ba năm thì cảm hóa được cả nhà, bà con trong thôn đều bị cảm hóa. Quốc vương lúc đó là Nghiêu vương, vua Nghiêu nghe nói có người như vậy đã triệu kiến ông. Sau khi gặp ông thì đem hai người con gái gả cho ông, đem vương vị nhường cho ông. Đây là gương hiếu hạnh, tấm gương tận hiếu. Cho nên khởi điểm phải chính từ ngay cha mẹ mà làm, sau đó mở rộng ra tất cả chúng sanh trên thế giới đều có thể cảm hóa.
Tất cả chúng sanh này đã nhiễm phải rất nhiều tập khí không tốt, tà tri tà kiến thì có thể cảm hóa được hay không? Có thể! Phải bắt đầu từ đâu vậy? Phải bắt đầu từ ngay chính mình, không thể cảm hóa là do chính mình chưa đủ chân thành. Thành thì linh. Nền tảng của lý luận là khẳng định bổn tánh của tất cả chúng sanh là lương thiện, ngay câu đầu trong Tam Tự Kinh đã nói: “nhân chi sơ tánh bổn thiện”. Bạn phải khẳng định tánh của tất cả chúng sanh vốn thiện. Trong Phật pháp thì khẳng định tất cả chúng sanh hữu tình đều có Phật tánh. Chúng sanh vô tình (vô tình chính là không có vọng tưởng, không phân biệt, không có chấp trước) thì có pháp tánh. Phật tánh cùng pháp tánh là một tánh, đều là thuần thiện thuần tịnh, việc này chúng ta nhất định phải khẳng định. Khi tôi ở nước ngoài, có một số giáo thọ đến hỏi tôi, Hitler cũng có tánh thiện hay sao? Không sai, ông cũng có tánh thiện, bổn tánh của ông ấy là thiện, việc này trong Phật pháp nói được rõ ràng hơn. Bổn tánh là gì? Phật pháp gọi là căn tánh của sáu căn chúng ta, mắt là kiến tánh, nhĩ là văn tánh, tỷ thiệt thân là giác tánh, ý là tri tánh. Kiến Văn Giác Tri vốn thuần tịnh thuần thiện. Hitler cũng là thuần tịnh thuần thiện, vì sao nói vậy?
Chúng ta dùng mắt để làm một thí dụ. Mắt chúng ta nhìn thấy cảnh tượng bên ngòai, cái nhìn thấy đầu tiên của mắt, cái niệm đầu tiên này bạn vẫn chưa khởi suy nghĩ, ngay lúc này bạn không có phân biệt, không có chấp trước, không có khởi tâm. Cái nhìn thấy đầu tiên này nhất định không có vọng tưởng, phân biệt, chấp trước, nên cái thấy này là thuần thiện thuần tịnh, đây là cái tánh thấy của bạn đang thấy. Thế nhưng phiền phức là ở đâu vậy? Cái niệm thứ hai thì phiền não rồi. Cái niệm thứ hai thì rơi vào trong ý thức, rơi vào trong ý thức thì liền có vọng tưởng, phân biệt, chấp trước. Có vọng tưởng, phân biệt, chấp trước thì liền có thiện có bất thiện, cái thiện này là thiện của thiện ác. Thiện của thiện ác là cái niệm thứ hai, không phải là niệm thứ nhất. Ý niệm thứ nhất là thuần tịnh thuần thiện, trong đó không có thiện ác, không những không có ác, thiện cũng không có. Thánh hiền Trung quốc nói: “nhân chi sơ, tánh bổn thiện”. Tôi tin là bổn thiện mà các Ngài đã nói cùng với ý niệm đầu mà trong Phật pháp nói là cảnh giới giống nhau, nhưng Phật pháp nói được thấu triệt hơn, phân tách rất rõ ràng.
Cho nên, tất cả bất thiện, cái thiện của thiện ác đối lập là tập khí, là tập tánh. Tam Tự Kinh đầu tiên là nói bổn thiện, tiếp theo nói: “Tánh tương cận, tập tương viễn”. Tập là bị ô nhiễm, ô nhiễm không phải một đời mà nhiều đời nhiều kiếp, bạn có nhiều ô nhiễm. Nếu thiện được huân tập thì liền biến thành thiện, nếu huân nhiễm bất thiện thì biến thành ác. Do đó, giáo dục là quan trọng hơn bất cứ thứ gì. Thánh nhân cùng với người thông thường khác nhau ở chỗ nào? Khác nhau ở chỗ thánh nhân thì hiểu được giáo dưỡng, còn người thông thường thì xem thường giáo dưỡng. Do đó, Trung Quốc từ xưa đến nay, trong lịch sử đã ghi rất rõ ràng là bắt đầu từ vua Nghiêu, giáo hóa nhân dân, trị vì quốc gia thì giáo học là đầu tiên. Ưu tiên hàng đầu trong hành pháp của họ không phải là kinh tế, không phải là công thương nghiệp mà là giáo dục, các việc khác đều là ở phía sau, giáo dục là căn bản. “Kiến quốc dân quân, giáo học vi tiên”, trước tiên phải làm cho tốt việc giáo dục. Dạy cái gì vậy? Dạy Luân lý, dạy đạo đức. Giáo dục này cùng với giáo dục của Phật không hề khác nhau, giáo dục của Phật kiến lập trên nền tảng hiếu đạo, giáo dục của nhà Nho cũng là trên nền tảng hiếu đạo, cho nên trên nền tảng là hòan tòan giống nhau, căn bản là giống nhau.
Nội dung giáo dục của Phật pháp dạy người chỉ có ba việc, việc này tôi thường nói:
– Thứ nhất là quan hệ giữa người và người.
– Thứ hai là quan hệ của người với hoàn cảnh đại tự nhiên. Hoàn cảnh đại tự nhiên là nói đến cả hư không pháp giới này, không phải chỉ một địa cầu này.
– Thứ ba nói đến quan hệ con người với thiên địa quỷ thần. Việc này mọi người hiện tại rất khó tiếp nhận, họ nói việc này là mê tín, nhưng thật sự nó có đạo lý. Nếu dùng khoa học để nói thì đây là quan hệ giữa người với sinh vật ở tầng không gian duy thứ khác, như vậy thì mọi người có thể tiếp nhận. Nói cách khác cũng chỉ là một sự việc, lúc trước thì không gọi không gian duy thứ, mà gọi là Thiên địa quỷ thần, hiện tại gọi là Thiên địa quỷ thần chính là không gian duy thứ khác.
Người thấu đáo, rõ ràng tường tận ba quan hệ này thì gọi là Phật, gọi là Bồ Tát. Nếu tất cả đều tường tận, đều minh bạch thì cách nghĩ của bạn là chính xác, nhất định không có sai lầm. Cách nhìn cách nghĩ không sai lầm gọi là chánh tri chánh giác. Do đó bạn đối nhân xử thế tiếp vật, bạn đối với người, với việc, với vật, cách làm của bạn nhất định là chính xác, nhất định cùng tự tánh lưu lộ đức hạnh, hòan tòan tương ưng. Đây gọi là Thánh học. Cho nên cổ Thánh Tiên Hiền chân thật là người minh bạch, họ ở trong xã hội này, họ sẽ đi theo nghề nghiệp nào? Khẳng định sẽ làm công tác giáo dục, họ sẽ không làm nghề nghiệp khác. Thích Ca Mâu Ni Phật xuất thân từ vương tử, Ngài có thể kế thừa vương vị, nhưng vương vị Ngài không cần, Ngài đi xuất gia, cả đời Ngài làm việc gì? Dùng lời hiện đại mà nói là giáo dục xã hội đa nguyên văn hóa. Nếu như chúng ta dùng một số danh xưng ngày nay để gọi Ngài, thì Ngài là nhà giáo dục xã hội đa nguyên văn hóa.
Khổng Lão Phu Tử cũng là như vậy, đều làm giáo dục, không hề khác. Ngài không phân biệt quốc gia, không hề phân biệt người của quốc gia nào, cũng không phân biệt chủng tộc, cũng không phân biệt tín ngưỡng tôn giáo, chỉ cần bạn đến học thì Ngài sẽ rất nỗ lực dạy bạn. Thân phận của bản thân chính Ngài, dùng lời nói ngày nay mà nói, thì Ngài là một nhà làm công tác nghĩa vụ giáo dục xã hội đa nguyên văn hóa, bởi vì Ngài dạy học cả đời. Ngài không nhận học phí của người, không cần người khác cúng dường vẫn hòan tòan làm hết nghĩa vụ. Cho nên Ngài là làm nghĩa vụ, Ngài đã làm ra tấm gương tốt nhất cho chúng ta, Ngài là mô phạm tốt nhất. Thành tựu của Ngài không thể nghĩ bàn nên được người sau ngưỡng mộ. Rất không may hiện tại đã biến thành tôn giáo, đây là việc rất là bất hạnh. Cho nên Phật giáo là giáo dục, nó không phải là tôn giáo, việc này chúng ta phải nhận biết cho rõ ràng. Chúng ta học Phật là hướng đến Thích Ca Mâu Ni Phật để học tập, chúng ta học tập giáo dục xã hội đa nguyên văn hóa. Đem tâm hiếu này hướng đến ngay cha mẹ chính mình, hiếu kính cha mẹ, sau đó mở rộng ra hiếu kính đến tất cả chúng sanh.
Trên kinh Phật nói rất hay, nhà Nho không có nói qua, trên Phật kinh nói: “tất cả người nam đều là cha ta, tất cả người nữ đều là mẹ ta”, phải đem cái tâm hiếu này mở rộng đến hiếu kính tất cả chúng sanh. Phật lại nói: “tất cả chúng sanh đều là cha mẹ quá khứ, là chư Phật ở tương lai”. Chúng ta có thể dùng cái tâm hiếu kính đối với tất cả chúng sanh, thì đây gọi là học Phật. Chúng ta ngày nay thực tế mà nói rất là đáng thương, người nước ngoài nói ngày tàn thế giới, năm 2000 là bước ngoặc của ngày tàn, dự báo của ngày tàn, là có sử ghi lại đã lần thứ ba “phản Ki Tô”. Phản Ki Tô chính là dự báo của ngày tàn, cái thế giới này sẽ có tai nạn nghiêm trọng. Cái gì gọi là phản Ki Tô? Tôi thể hội được từ trong câu nói này, từ nơi nghĩa rộng mà nói, trong Ki Tô nói phản Ki Tô đây là nghĩa hẹp, nghĩa rộng mà nói chính là tín đồ Tôn giáo phản tôn giáo, không chỉ là Ki Tô giáo, mà còn Phật giáo đồ phản Phật giáo. Vì sao nói phản Phật giáo? Bạn xem, tấm lòng của Phật là như vậy, dạy chúng ta đối đãi với tất cả chúng sanh giống như đối đãi với cha mẹ, cũng tôn kính giống như đối với Phật đà, cũng hiếu thuận như đối với cha mẹ, nhưng hiện tại tâm hiếu kính này của chúng ta không còn nữa, ngay đến cái tâm hiếu thuận với cha mẹ cũng không có. Tâm kính Phật là kính tất cả chúng sanh, tôn kính tất cả chúng sanh, cái ý niệm này cũng không còn nữa nên gọi là Phật giáo đồ phản Phật giáo.
Ki Tô giáo dạy bạn “Ái thế nhân”, nhưng hiện tại bạn không ái thế nhân, hiện tại bạn đối lập với thế nhân, đó chính là đại bất hiếu. Năm trước tôi ở Nhật bản, một vị mục sư Ki Tô giáo của Nhật Bản đến phỏng vấn tôi trong một tiết mục được phát sóng trên truyền hình. Vị mục sư này là lãnh tựu của Ki Tô giáo Nhật Bản, ông là giáo thọ của trường đại học. Tôi rất thích ông, ông rất cởi mở, ông hỏi tôi rất nhiều vấn đề, tôi đều giải đáp cho ông. Sau cùng ông hỏi tôi: Ki Tô giáo chúng tôi tâm lượng rất nhỏ hẹp, không thể bao dung người khác, thưa pháp sư, vậy phải làm sao? Vấn đề này hỏi rất hay, tôi liền nói với ông ấy: đáp án của vấn đề này ở trong kinh điển của các vị. Ông rất kinh ngạc, ở đọan nào trong kinh? Tôi nói, trong kinh điển của các vị chẳng phải nói “ Thần ái thế nhân” sao? Ông nói: Đúng! Thượng đế ái thế nhân. Tôi liền nói với ông: Thần Thượng đế thương tôi, không thương ông. Ông liền tỏ ra rất kinh ngạc, tại sao vậy? tôi là thế nhân, Thượng đế ái thế nhân, tôi cũng ái thế nhân, tôi thương thế nhân cũng thương thượng đế, Thượng đế thương thế nhân đương nhiên thương tôi. Vì sao lại không thương ông? Vì ông thương Thượng đế nhưng không thương thế nhân. Vì sao vậy? Ông đã vẽ một ranh giới với thế nhân, người không tin Ki Tô giáo thì không thương, đây không phải là ý của Thượng đế, dùng lời hiện tại mà nói thì đây gọi là “phản KiTo”.
Lòng thương của Thương đế, lòng từ bi của Phật là bao la rộng lớn. Họ dùng cái gì để thương? Những chúng sanh khổ nạn thế gian chúng ta làm sao có được từ bi, làm sao có được thương yêu? Tôi nói, ông nhất định phải biết, lòng thương của Thượng đế, là muốn bảo các vị nhân viên thần chức, những tín đồ của Thượng đế đem tình thương của Thượng đế, chính từ nơi các vị mở mang rộng lớn đến tất cả thế nhân, như vậy các vị mới là tín đồ chân chính của Thượng đế. Phật giáo thì phải dùng từ bi của Phật. Lòng từ bi bao la rộng lớn của Phật nhất định phải được áp dụng bởi đệ tử Phật, đệ tử Phật phải đem Từ bi của Phật, từ nơi chính mình lan rộng ra, bố thí ân đức đối với tất cả chúng sanh, vậy mới là đệ tử Phật chân chính. Nếu như nói là hi vọng Phật từ bi với bạn, trong khi bạn không biết từ bi đối với tất cả chúng sanh. Làm gì có loại đạo lý này, đây gọi là phản Phật giáo. Do đó mỗi một tôn giáo, họ không hiểu được nghĩa thú chân thật kinh điển của chính mình, không thể áp dụng, nên gọi là phản Tôn giáo. Chúng ta thấy thế giới hiện tại, đích thực là có hiện tượng này, hiện tượng này là dự báo của ngày tàn. Xã hội vì sao mà lọan? Vì sao lòng người không có chỗ nương về, không có chỗ nương tựa, lòng người hoang mang? Nói theo hiện tại là không có cảm giác an tòan, vì sao không có cảm giác an tòan? Trong đó có lý do của nó.
Nếu như tín đồ Tôn giáo chân thật hiểu được giáo nghĩa, chân thật áp dụng giáo nghĩa, họ liền có cảm giác an tòan, cho dù thế giới có động lọan thế nào, bất kể tai nạn lớn ra sao, họ an tòan, họ sẽ tự tại, họ sẽ không bị bất cứ nhiễu lọan gì. Đây chính là điểm tốt của giáo học của Tôn giáo. Do đó, tất cả tôn giáo đều là xây dựng trên nền tảng của hiếu đạo, hiếu đạo là chân lý của vũ trụ, là trung tâm của vũ trụ, vì vậy nó quan trọng hơn bất cứ thứ gì. húng ta phải nghiêm túc mà nhận biết nó, lý giải nó, thực tiễn nó, thọ dụng cả một đời. Điều này chân thật là không thể nghĩ bàn, trong này bao gồm trí tuệ viên mãn, đức năng viên mãn, tướng hảo viên mãn.
MC: Sư phụ vừa dùng những từ rất đơn giản dễ hiểu, hơn nữa còn những thí dụ thực tế dí dỏm lý thú để nói cho chúng ta chân nghĩa của hiếu đạo, kỳ thực nó cũng là chân lý của vũ trụ, trung tâm của vũ trụ. Sư phụ đặc biệt nói đến, thật sự ý nghĩa lớn nhất của chữ hiếu chính là chữ “Thuận”, thế nhưng nó cũng là rất khó làm được. Tôi nghĩ rất nhiều thanh niên trẻ ở xã hội hiện tại có lẽ cũng sẽ có nghi vấn, rất muốn mời sư phụ khai thị. Có lẽ thật sự trong lòng họ cũng rất muốn Thuận, nhưng con cái ngày nay ở phương diện nghệ thuật thì có thiên phú, nếu cha mẹ họ nói: Không được con à, con phải đi học ngành y; Hoặc giả sử là con cái ngày nay yêu một cô gái nào đó nhưng cha mẹ lại nói: không được, con bé này ta cảm thấy không được tốt, con phải đi cưới một con bé khác. Tôi nghĩ có rất nhiều bạn trẻ muốn hỏi: Thưa sư phụ! Gặp phải tình huống như vậy thì họ phải nên làm thế nào?
HT: “Thuận” là việc tương đối không dễ làm, việc thuận này phải có trí tuệ, không phải thuận theo cảm tình. Thuận theo cảm tình thì di chứng về sau rất nhiều, đó là việc sai lầm. Cho nên, không có trí tuệ cao độ, thì bạn rất khó mà thuận. Vì sao giáo dục cổ xưa của Trung quốc là bắt đầu từ 5 tuổi, có đồng tu đến nói với tôi, trẻ nhỏ hiện tại thông minh nên phải giáo dục sớm hơn, 3 tuổi rưỡi thì nên dạy, càng nhỏ càng dễ dạy. Dạy nó những đạo lý Thánh Hiền, thì trong ý thức của nó đã được trồng sâu rồi. Việc này chính tôi có được cảm xúc rất sâu, người có tuổi tác như chúng tôi đây còn nếm được chút gì đó giáo dục của người xưa, đại khái nhỏ hơn tôi khỏang hai ba tuổi thì không có. Khi tôi khoảng sáu, bảy tuổi vẫn còn giáo dục tư thục, cha mẹ biết làm gương tốt cho con cái, thừa hưởng quan niệm cổ xưa. Có lẽ quê tôi phong trào học tập rất cao, việc này thời xưa gọi là Đồng Thành phái, chúng tôi thuộc về Đồng Thành phái. Đồng Thành, Thư Thành, Lô Giang, ba thị trấn này cách nhau không xa, nếu dùng lộ trình ngày nay mà nói thì ba thị trấn này cách nhau không đến 30 cây số, khoảng hai mươi mấy cây số. Thị trấn nhỏ, văn phong rất thịnh, do đó trong thôn ai cũng đi học, đều học Tư thục.
Lớp Tư thục chúng tôi phần nhiều đều là dùng Từ Đường làm lớp học, tôi ấn tượng rất sâu sắc, ngày đầu tiên vào Tư thục, cha tôi dẫn tôi đến lớp, lên lớp việc đầu tiên hướng đến Khổng Lão Phu Tử hành lễ (lúc đó không có tượng chỉ viết một bài vị rất to “Đại Thành Chí Thánh Tiên Sư Khổng Lão Phu Tử Thần Vị”). Cha tôi ở phía trước, tôi ở phía sau hướng đến bài vị Khổng Tử hành đại lễ tam quỳ cửu bái, đại lễ này có từ thời đại quốc vương trước. Sau khi lạy Khổng Phu Tử xong thì mời thầy ngồi xuống, cha tôi ở phía trước, tôi ở phía sau hành lễ tam quỳ cửu bái đối với thầy. Chúng tôi nhìn thấy cha đối với thầy tôn kính đến như vậy, về sau lời của thầy nói có dám không nghe chăng? Sau khi hành lễ xong, lại dâng lễ vật lên thầy. Thực tế mà nói, thầy dạy học thời đó đều không có ý nghĩ thu học phí, tùy theo hoàn cảnh gia đình của học sinh, hoặc là tặng nhiều một chút, hay tặng ít một chút, thầy tuyệt đối không có tính tóan, nếu như thật sự là rất nghèo khổ thì không những thầy không nhận lễ vật của họ, có lúc thầy còn phải lo cho học sinh. Cho nên thầy giáo đáng được người tôn kính, do đó họ giáo dục chân thật. Không giống hiện tại học thêm phải tính tiền từng tiết, giáo dục đều biến thành thương nghiệp hóa.
Vào thời xưa thanh cao nhất chính là dạy học, thứ hai chính là thầy thuốc. Thầy thuốc cũng rất thanh cao, thầy thuốc là cứu người, không hề nói là thầy thuốc chẩn đóan cho người rồi lấy tiền, thời xưa không hề có như vậy, loại người như vậy, thầy thuốc như vậy không có người nào đi tìm họ. Thầy thuốc là cứu người, lúc nào cấp cứu thì đi tìm họ, tuyệt đối không hề nói đến tiền bạc, cũng giống như thầy giáo vậy, chúng ta tận tâm tận lực đối với thầy thuốc biểu lộ chút thành kính, chút ít đồ cúng dường, nếu như thật sự nghèo khó, ngay đến thuốc uống thầy thuốc cũng phải ban cho. Đây gọi là y đức. Hai hạng người này ở xã hội rất được người tôn kính. Hai hạng người này, đặc biệt nhất là thầy giáo, họ rất là thanh đạm, họ không có thu nhập cố định, nhưng họ được người tôn kính. Thầy giáo đều là vì giáo dục, thầy dạy bảo học sinh phải làm thế nào hiếu thuận với cha mẹ, cha mẹ gia trưởng dạy bảo con cái làm thế nào để tôn sư trọng đạo, hiếu cùng kính theo đó mà học được. Thầy giáo và cha mẹ không phải nói với bạn, mà họ biểu hiện cho bạn thấy, làm cho bạn xem, cái ấn tượng này rất sâu, cả đời bạn không thể quên được, mỗi niệm sẽ không thể nào quên.
Cho nên ở trong xã hội hỗn loạn như vầy, chúng ta không bị ô nhiễm, có thể giữ được thanh tịnh là do từ nhỏ đã được dạy, biết được hiếu thân. Nếu như chúng ta làm những việc bất thiện, lương tâm thường sẽ khó chịu, liền cảm thấy có lỗi với cha mẹ; hành vi không tốt, chúng ta liền cảm thấy xấu hổ, có lỗi với lão sư. Cho nên, cha mẹ và lão sư chính là đối tượng của hiếu kính, trong vô hình nó sẽ là quy phạm cho chúng ta cả một đời. Bạn không dám có ý nghĩ sai lầm, không dám có hành vì sai lầm, vì sao vậy? Vì cảm thấy sẽ có lỗi với cha mẹ, có lỗi với lão sư. Ân dưỡng dục của cha mẹ, ân dạy bảo của lão sư, trong Phật pháp gọi là: “chúng ta có được thân mạng là do cha mẹ, chúng ta có được pháp thân huệ mạng là do lão sư”, một người họ có được thành tựu là do cha mẹ và lão sư dạy. Cho nên giáo dục gia đình là gốc của tất cả giáo dục. Nhưng hiện tại giáo dục gia đình đã không còn nữa, vì vậy thế giới này làm sao mà không lọan? Giáo dục học đường cũng không còn nữa, trong giáo dục nhà trường hoàn toàn không còn dạy luân lý đạo đức, hiếu thân tôn sư nữa, không có người dạy nữa.
Giáo dục xã hội hiện nay các vị có thể nhìn thấy được. Trong tivi phát ra là những thứ gì? Nội dung báo chí bạn xem là thứ gì? Bạn xem phim ảnh ca vũ những nghệ thuật này đều là phụ diện, không phải chánh diện. Biểu diễn nghệ thuật ngày trước nó là chánh diện, như nguyên khúc thời xưa, hý kịch dân gian kinh kịch Minh Thanh, nội dung biểu diễn rất nhiều, nhưng nếu bạn tỉ mỉ mà quán sát thì nội dung sẽ không ngoài “Trung, hiếu, tiết, nghĩa”. Nghệ thuật thời xưa lấy Trung, hiếu, tiết, nghĩa làm trung tâm, bên trong thì biểu thị mạnh mẽ là gì? Là Nhân quả, thiện có thiện báo, ác có ác báo, nó dạy bạn những thứ này. Hiện tại không còn nữa, việc này rất đáng lo. Tôi đến nơi đây thấy các vị đều mang khẩu trang, thật đáng cười, các vị sợ chết đến như vậy sao? Nếu như bạn chân thật hiểu được Nhân quả là sanh tử do mạng, phú quý do trời, các vị có thể đem “Liễu Phàm Tứ Huấn” đọc thông rồi thì việc này sẽ không còn nữa. SARS là cảm mạo rất bình thường, có gì đáng sợ đâu, sao lại khiếp sợ đến như vậy? Sao người trên tòan thế giới phải bồn chồn đến như vậy? Điều này là do ai tạo ra? Do phát thanh viên tạo ra.
Ôn dịch thì năm nào mà chẳng có, mỗi năm đều có, không có người báo cáo thì mọi người không biết, cho nên như không có việc gì, tâm bình lặng thanh tịnh. Đối với việc này, tôi đã nói rất nhiều lần, đây là việc rất thông thường, không phải là thứ gì ghê gớm lắm. Khi vừa phát sanh dịch SARS, các đồng tu bên Hong Kong hỏi tôi, tôi nói, ôn dịch là giao mùa của xuân hạ, giao mùa thu đông mỗi năm đều có, thay đổi thời tiết sẽ phát sanh ra những sự việc này, trong lịch sử đều có ghi chép, hơn nữa dịch này rất dễ dàng điều trị. Bạn nói thứ vi khuẩn này mang độc, vi khuẩn vì sao có độc? Độc của vi khuẩn là do tâm độc của con người chúng ta truyền nhiễm qua cho nó, trong kinh Phật nói con người chúng ta có ba độc: tham, sân, si. Khi tôi giảng kinh đã nói qua rất nhiều lần, bệnh độc nghiêm trọng nhất là tham sân si, chúng ta đem bệnh độc này truyền nhiễm cho vi khuẩn, vi khuẩn lại quay đầu truyền nhiễm lại. Trung Quốc thời xưa điều trị ôn dịch, ôn dịch chính là bệnh độc, Trung y điều trị như thế nào? Giải độc, hóa giải, ý niệm, thủ thuật đều là ôn hòa, cho nên nó rất dễ dàng, độc của vi khuẩn liền không còn nữa, liền được tiêu trừ. Thời xưa từ Đế vương phát sanh ra ôn dịch này, Đế vương cũng phải bố cáo thiên hạ phải làm nhiều việc tốt, trai giới, đây đều là dùng phương pháp hòa bình, hy vọng bệnh độc này có thể giảm nhẹ, có thể hóa giải. Điều này rất có đạo lý, không phải là mê tín.
Hiện tại chúng ta xem thấy, tây y của phương tây họ không hiểu cái đạo lý này, họ xem thấy bệnh độc này thì nghĩ ngay đến tiêu diệt nó, chúng ta phải giết chết nó, phải đối kháng với nó. Khi vừa đối kháng thì sao? Nó liền biến đổi, càng biến đổi càng độc hơn, bạn đối ác với nó, nó đối với bạn càng ác hơn, vậy thì phiền phức to. Vốn dĩ sự việc này, tôi dự liệu chừng một tháng thì sẽ qua, đây là việc thường, không thể vượt qua quá một tháng, hiện tại đã hơn ba tháng rồi. Đây là do nguyên nhân vì vậy? Do chính là bạn đối kháng với nó, hai bên đối đầu oan kết này càng kết càng sâu mới thành như thế này. Bạn xem thử y học Trung Quốc, trong nhà thầy thuốc Trung Quốc thời xưa, không nhà nào mà không thờ Bồ Tát Quán Thế Âm, đây là tâm từ bi. Do đó chúng ta không thể dùng cách đối kháng, tiêu diệt đối phương, vi khuẩn cũng là chúng sanh, con người chúng ta có nhân quyền, là quyền sống của con người, vi khuẩn đó nó cũng có quyền của nó, nó cũng có quyền để sống, đôi bên có thể cùng sống hòa thuận, không thể xâm phạm lẫn nhau. Khi bạn vừa đối lập thì liền đụng chạm. Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới, thì tòan thế giới bị bệnh SARS mà chết vẫn chưa đến 2000 người, chúng tôi ở Âu châu, mỗi năm Âu Châu do cảm mạo mà tử vong vượt hơn 2000 người. SARS không thể bằng được cảm mạo thông thường của Âu Châu, cho nên nói không việc gì. Làm cho lòng người hoang mang, làm thành như thế này, phát thanh truyền hình mỗi ngày rêu rao làm cho mọi người sốt ruột, thực tế mà nói là chuyện nhỏ xé ra to, vì thế chúng ta phải hiểu rõ được cái đạo lý này. Cho nên phải dùng cái tâm bình thường mà đối đãi, khi dùng cái tâm như là không có việc gì cả, thì việc này liền sẽ mau qua đi, không nên đối lập.
Từ ngay phương diện này chúng ta có thể lý giải, chúng ta không thể có sự đối lập đối với bất cứ người nào ở ngay trong xã hội, không thể có sự đối lập với một khoáng vật, thực vật, động vật nào, mãi mãi giữ tâm hòa ái, như vậy thì tốt biết bao. Nhất là mấy năm gần đây, Nhật Bản có một nhà bác học tên Giang Bổn Thắng, ông nghiên cứu kết tinh của nước, dường như Đài Lòan phiên dịch việc này rất nhiều, tôi xem được bản dịch của Đài Loan, vào ba tháng trước mới có đồng tu đem tin tức này nói cho tôi nghe. Sau khi xem xong tôi rất thích, tôi liền nghĩ đến Phật nói ở trong Kinh Lăng Nghiêm: “chư pháp sở sanh, duy tâm tâm sở hiện, nhất thiết nhân quả, thế giới vi trần, nhân tâm thành thể”. Phật đã nói từ trước, đó chính là pháp tánh. Ông Giang Bổn Thắng từ trong nước phát hiện nước có pháp tánh, tâm cùng tánh là một thể. Cái pháp tánh là tính chất của tánh, chính là nó có thể thấy, nó có thể nghe, nó có thể hiểu, có thể biết, đây là ông từ trong thí nghiệm của khoa học mà biết được việc này. Mọi người cảm thấy rất là kinh ngạc, chúng ta thì thấy rất là bình thường, chúng ta hiểu được nhưng không có phương pháp thực nghiệm ra, ông ấy có thể thực nghiệm ra, đây là việc tốt.
Cho nên Đài Loan có rất nhiều lớp tiểu học, tôi xem qua báo chí có một số học sinh tiểu học được thầy giáo hướng dẫn làm thực nghiệm, dùng bánh bao, dùng chuối, dùng trái táo để thí nghiệm. Thí nghiệm được phân thành ba nhóm, một nhóm dùng ý tốt đối đãi với nó, như nói tôi rất cảm tình bạn, cám ơn bạn, rất thích bạn; nhóm kia thì nói ta rất ghét người; còn một nhóm khác thì không ngó đến nó. Kết quả sau hai tuần lễ, nhóm mỗi ngày dùng ý tốt, chúc phúc cho nó thì quá trình biến đổi rất tốt không có gì thay đổi lớn; nhóm dùng ác ý thì nó thối rã rõ rệt, hư một nửa, không hoàn toàn hư hết; nhóm hòan tòan không để ý đến nó thì hư toàn bộ. Tôi đã xem rất nhiều thực nghiệm công bố, tôi nói rất tốt, các người biết được thực vật, mà ở trên thực tế thì khoáng vật cũng đều thấy nghe, cảm nhận. Bàn ghế, đất, cát đều có thể thấy, có thể nghe, có thể hiểu, có thể biết. Cho nên tôi liền muốn tìm nhà bác học Giang Bổn Thắng, cùng gặp nói chuyện với ông, bảo ông tăng cường thí nghiệm thì sẽ xem thấy tòan thể vũ trụ là sống, chớ không phải chết. Tôi có liên hệ với ông ấy, đến đầu tháng 8 ông đến Âu Châu thăm viếng, tôi sẽ đến tiếp đón ông. Đây là một phương pháp rất tốt, bởi vì người hiện tại mọi người tin khoa học, không tin tưởng Phật pháp. Phật pháp nói với họ về việc này thì họ nói đó là mê tín, nên hiện tại dùng khoa học để chứng minh. Cho nên khoa học tiến bộ có sự giúp đỡ rất to lớn đối với Phật pháp.
MC: Vừa rồi Sư Phụ có nhắc đến, có rất nhiều việc đều là do phát thanh viên làm rối lên, “vốn dĩ không một vật, làm sao dính bụi trần”. Thật sự có rất nhiều việc do chính người phát thanh viên mang đến những chuyện không đâu, thân là một người phát thanh viên thì chính mình phải kiểm thảo sâu sắc. Vừa rồi Sư Phụ đặc biệt có nói đến, ở vào thời trước, học sinh phải từ lão sư, từ cha mẹ mà học tập hiếu, học tập kính, đến trước bài vị của Khổng Lão Phu Tử mà hành lễ tam quỳ cửu bái; Nhưng hiện tại Sư Phụ cũng nói đến, thật sự có rất ít người, thậm chí đem chữ hiếu này để ở ngoài miệng cũng đã càng ngày càng ít. Trong tình huống ngay đến thân giáo như vậy cũng không còn, sau đó là ngôn giáo cũng càng ngày càng ít thì phải làm thế nào để người hiện đại đem cái hiếu tâm này và thực hiện được triệt để? Nhất là vừa rồi Sư Phụ cũng đã khai thị mọi người, việc hiếu này muốn làm đến “thuận” là cần phải dựa vào trí tuệ, vậy rốt cuộc phải dùng phương pháp như thế nào mới có thể khai mở trí tuệ, để xử lý được viên mãn một số vấn đề vướng bận? Về phương diện này có thể cũng xin sư phụ khai thị cho chúng con.
HT: Đúng, cô hỏi rất hay! Làm thế nào để thực hiện trong cuộc sống? Đều phải từ chính bản thân mình mà làm. Mạnh Tử đã nói: “phản cầu chư kỷ”, Phật cũng đã nói: “chính mình chưa độ mà muốn độ người là không thể được”. Điều này đều là nói, tất cả phải bắt đầu từ chính mình, chính mình phải giác ngộ. Chúng ta đến thế gian này, sinh mạng rất là ngắn ngủi, lần này đến đây để làm gì? Nếu như nói là không có ý nghĩa gì thì bạn đã uổng đến một chuyến, bạn phải thể hội được việc này. Tôi nghĩ, tôi đến đây lần này phải làm một chút việc. Nếu như có thể thể hội được ý nghĩa và giá trị của nhân sinh, chúng ta phải nên làm một chút việc tốt. Trong việc tốt, việc tốt lớn nhất là giúp đỡ chúng sanh giác ngộ, giúp đỡ chúng sanh từ trong mê muội tỉnh lại, đây là một việc tốt nhất. Chúng ta tỉ mỉ mà quán sát, trên thế giới có rất nhiều người sáng lập ra tôn giáo, bạn xem, họ đều là những người giác ngộ, biểu hiện hành nghi việc làm cả đời họ đều là giúp đỡ người khác giác ngộ, cho nên họ rất được người khác kính ngưỡng, cũng đáng được chúng ta noi theo. Trong tất cả tôn giáo, ngay đến Ai Nhân Tư Đản cũng tán thán là Phật giáo đích thực là rất thù thắng, những điều mà Phật đã nói không những không trái với khoa học mà còn có thể kết hợp với khoa học hiện đại, hơn nữa còn nói trước khoa học.
Những điều mới nhất được khoa học phát hiện thì đã có trong kinh Phật từ rất lâu. Gần đây có một vị lão sư ở Trường đại học Quelen đến nói với tôi rằng, ông xem trên mạng thấy khoa học của Mỹ gần đây nhất từ trong lý luận số học phát hiện ra có ba việc:
– Việc thứ nhất, khoa học hiện tại từ trong số học trắc nghiệm được, không gian và thời gian không phải là vĩnh hằng.
Trong một tình huống nào đó, không gian cũng như bằng không, thời gian cũng như bằng không. Điều này cũng chính là nói không có cự ly xa gần, không có trước sau. Không có xa gần thì là không có không gian, không có trước sau cũng chính là không có thời gian. Do đó bạn có thể thấy quá khứ, bạn cũng có thể xem thấy vị lai, nên chúng ta ngồi ở tại đây, chúng ta có thể nhìn thấy Thế giới Tây phương Cực Lạc. Vậy Thế giới Cực Lạc ở đâu vậy? Chính ngay trước mặt chúng ta. Việc này ở trên kinh Phật nói rất nhiều, trong kinh Phật nói dùng phương pháp gì? Khoa học ngày nay gọi là ở trong một điều kiện nào đó, Phật giáo thì dùng thiền định, ngay trong thiền định sâu. Trạng thái thiền định sâu này không phải là nhắm nghiền đôi mắt, thiền định sâu là sáu căn vẫn khởi tác dụng, kiến, văn, giác, tri rõ ràng tường tận, thông suốt thấu đáo, thiền định sâu chính là không khởi tâm, không động niệm, không có phân biệt, không có chấp trước, đây chính là thiền định.
Trong trạng thái thiền định sâu thấy được chân tướng của vũ trụ đích thực là thời gian không gian không tồn tại. Trong Phật kinh, như trong Bách Pháp Minh Môn Luận của Tướng Tông Nhập Môn, đã đem không gian và thời gian liệt kê ra trong Bất Tương Ưng Hành Pháp. Bất Tương Ưng Hành Pháp dùng lời hiện tại mà nói, chính là khái niệm trừu tượng, tuyệt đối không có cái sự thật này. Cho nên, việc này rất rõ ràng, rất minh bạch. Khoa học hiện tại có được khả năng này, nhưng vẫn không biết được cảnh giới này. Không biết lúc nào thì khoa học có thể thực nghiệm ra được? Đây là một vấn đề vì không gian và thời gian không phải không thay đổi, nó sẽ bị tiêu diệt, sẽ tiêu mất.
– Thứ hai thì sao có? Tất cả vạn vật từ đâu mà ra vậy?
“Vô trung sanh hữu”, từ không mà có, hơn nữa tất cả có vẫn quy về không, không có thể sanh có, việc này trong “kinh Bát Nhã” đã nói rất nhiều. Các vị mỗi ngày tụng Tâm Kinh: “sắc tức thị không, không tức thị sắc”, cái không đó chính là không có, sắc chính là có, có là từ ngay trong không mà có. Việc này cũng là từ trong số học tính ra được. Ngoài ra còn một việc nữa là nói cội nguồn của vũ trụ, vũ trụ bao gồm hư không, hư không từ đâu mà ra? Thế giới từ đâu mà ra? Sinh mạng từ đâu mà có? Khoa học gia hiện nay dường như đều có thể thừa nhận, vũ trụ là do từ vụ nổ lớn mà hình thành, vụ trụ hiện tại vẫn không ngừng đang phình ra. Vụ nổ đó bao lớn? Vật bao lớn mà nổ tung? Các nhà khoa học hiện tại nghiên cứu phát hiện, Nguyên điểm của vụ nổ rất nhỏ, chúng ta không cách gì tưởng tượng. Rốt cuộc thì bao lớn? Họ nêu ra đầu sợi tóc, một sợi tóc dài chừng này, đem sợi tóc cắt đi, khi cắt xong, cái mặt bằng của đầu sợi tóc thì rất nhỏ, đường ngang của nó có thể xếp được bao nhiêu nguyên điểm của vũ trụ? Xếp được một trăm vạn ức ức ức điểm nổ, phía sau một trăm vạn thêm ba cái ức. Thật ra không cách gì tưởng tượng ra được, chỉ là một nguyên điểm nhỏ đến như vậy mà nổ tung cả vũ trụ.
Cho nên ngày nay, khoa học gọi là đỉnh phiến, hiện tại một bộ đại tạng có thể ép lại thành hai cái đĩa nhỏ thì cảm thấy đã rất hay rồi, một nguyên điểm nhỏ của người ta là bao hàm cả vũ trụ. Tiền đồ của khoa học vẫn còn vô lượng, cứ từ từ mà tiến, cả vũ trụ có thể bao gồm trên một nguyên điểm. Tinh thể ngày nay, tinh thể này tôi thấy đại khái chừng nữa móng tay chúng ta, là quá lớn rồi, chỉ trên đầu một ngọn tóc, mà có đến không biết bao nhiêu là thế giới, không thể đếm được. Việc này khi phát hiện thì các nhà khoa học liền nêu ra, họ nói, vũ trụ là nhất thời xuất hiện. Cái nhất thời xuất hiện này cùng với Phật pháp chúng ta đã nói là hòan tòan giống nhau, Phật pháp nói: “ngay nơi đó sanh ra, theo đó mà tận diệt”. Việc này các vị làm nghệ thuật chúng ta thì sẽ càng dễ thể hội hơn, càng dễ thể hội nhất chính là điện ảnh. Hiện tại chúng ta biết được, trên bình diện màn hình, khi ống kính của máy ảnh mở ra là một tấm hình được đưa lên màn hình, trên màn hình chiếu ra thật ra là nhất thời xuất hiện, không phải trước chiếu một điểm sau chiếu một điểm, không phải vậy, đồng thời đều chiếu ra; sau khi hiện rồi thì ống kính liền đóng lại thì nó liền diệt. Đây chẳng phải là trên kinh Phật đã nói: “đương xứ xuất sanh, tùy xứ tận diệt”. Khi ống kính mở ra lần thứ hai, tấm hình thứ hai chiếu ra, việc đóng mở này của ống kính là 24 lần trong một giây, cũng chính là 24 lần sanh diệt trong một giây. Chúng ta ở ngay trên màn hình đã bị nó lừa, đều cho rằng nó là thật, kỳ thực là nó từng tấm từng tấm chiếu lên, mỗi tấm đều không giống nhau, không có tấm nào giống như nhau. Từ ngay chỗ này chúng ta tỉ mỉ mà thể hội, đây là cái gì?
Là chân tướng sự thật, trong Phật pháp gọi là “chư pháp thật tướng”. Bạn từ ở ví dụ trên mà thể nghiệm, trên thực tế hiện tượng vũ trụ phát nổ sanh diệt, tốc độ của nó nhanh không? Chúng ta biết được điện ảnh một giây là 24 lần, khi tôi còn trẻ thích chơi kính vạn hoa, tôi có một bộ, chính tôi chụp, chính tôi cắt lấy. Thứ đồ chơi này tôi chơi được mấy năm nên tôi rất là lão luyện, do đó thấy Phật kinh cùng với việc này là giống nhau. Trên kinh Nhân Vương nói với chúng ta, một cái khảy móng tay có 60 sát na (60 sát na là chỉ bằng một lần khảy móng tay, thời gian này rất là ngắn), trong một sát na có 900 lần sanh diệt. Khi ta khảy móng tay nhanh thì một giây có thể khảy được bốn lần, 4 nhân cho 60 nhân cho 900 là vừa đúng 2 nhân cho 180.000, tức là 216.000 lần (hai mươi mốt vạn sáu ngàn lần) sanh diệt. Điện ảnh hiện tại của chúng ta không làm được, điện ảnh một giây chỉ có 24 lần, còn trong Kinh nói trong một giây có hai mươi mốt vạn sáu ngàn lần sanh diệt.
Khi tôi giảng kinh đã có nói qua, Thích Ca Mâu Ni Phật cùng thí dụ mà chúng nói trên là phương tiện mà nói. Tại sao vậy? Vì trên thực tế cái tốc độ này còn nhanh hơn rất nhiều, nhanh gấp bao nhiêu lần? Chúng ta không cách gì tưởng tượng. Khi tôi giảng kinh Hoa Nghiêm, tôi dùng tốc độ của ánh sáng để làm thí dụ. hiện tại mọi người đều biết, ánh sáng một giây đi đến ba mươi vạn dặm, vậy thì bạn tính xem, nó đi một trăm thước, đi mười thước, đi một thước, đi mười tấc, đi một tấc, đi mười cây số, một một cây số thì sao? Khi bạn như vậy mà tính thì bạn liền biết được, chân tướng sanh diệt của vũ trụ là ức vạn lần trong 1 giây. Do đó bạn hòan tòan không có cảm giác nó là hư giả. Các nhà khoa học gọi đây là nhất thời xuất hiện, tôi liền hỏi ngược lại họ, nhất thời là lúc nào vậy? Thì họ không thể nói ra được. Tôi nói, nhất thời chính là hiện tại, mỗi một sanh diệt đều là nhất thời. Như vậy bạn có thể biết được như trên Kinh Kim Cang nói với chúng ta “Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng, nhất thiết hữu vi pháp, như mộng huyễn bào ảnh”. Bạn hà tất phải tranh với chỗ này tranh với chỗ kia vì đây là tạo nghiệp, một tí ý nghĩa cũng không có.
Cho nên, sống ở thế gian này nên hằng thuận chúng sanh, tùy hỷ công đức. Cái gì cũng tốt, bạn nói tốt thì rất tốt, người kia nói không tốt cũng tốt, mọi thứ đều tốt cả, bạn nói xem, như vậy thì bạn sống thoải mái dường bao, sống được rất tự tại. Sau khi hiểu rõ chân tướng rồi tôi thường hay nói: người sẽ không bị già yếu. Tôi 26 tuổi học Phật, thực tế mà nói không phải học Phật thì liền hiểu rõ những đạo lý này mà dần dần thì mới hiểu được, nếu như tôi 26 tuổi học Phật mà liền hiểu được những đại đạo lý này thì tôi vĩnh viễn chỉ là 26 tuổi. Thật đấy! Một chút cũng không sai, bạn thuận theo đại tự nhiên, khi thuận theo đại tự nhiên, đời sống thuận theo đại tự nhiên, tư tưởng thuận theo đại tự nhiên thì bạn sẽ không sanh diệt, bất sanh bất diệt, bạn sẽ không bị bệnh, bạn sẽ không già yếu, bạn sẽ không chết đi. Thật là đại tự tại.
MC: Hôm nay chúng ta rất là cảm tạ Sư Phụ đã từ góc độ của khoa học và nơi góc độ của kinh Phật nói cho chúng ta nghe, giải thích ý nghĩa của chữ Hiếu, đồng thời nhắc nhở mọi người chúng ta, kỳ thực Hiếu tuyệt đối không chỉ nhà Nho đã nói là đại hiếu hiển thân, giới hạn ở cha mẹ của chính mình, mà là phải thúc đẩy từ mình đến người, thậm chí hiếu kính với tất cả chúng sanh. Một lần nữa cảm tạ Sư Phụ, cũng xin mời mọi người nghỉ ngơi một lát, lát sau chúng ta còn phải thỉnh Sư Phụ giảng tiếp chủ đề hiếu đạo này, để khai thị cho mọi người chúng ta nhiều hơn chút nữa, xin cám ơn!
B. NÓI VỀ HIẾU ĐẠO (Phần 2)
MC: A Di Đà Phật! Xin chào các vị đại đức, các vị cư sĩ. Tôi là Uông Dụng Hòa. Vừa rồi ngay trong tiết mục của giờ đầu, Pháp sư Tịnh Không đã khai thị cho chúng ta nghe rất nhiều ý nghĩa quan hệ đến hiếu đạo, tiếp theo chúng ta vẫn tiếp tục thỉnh lão pháp sư Tịnh Không vì chúng ta nói tiếp về chủ đề hiếu đạo, giải thích và khai thị cho chúng ta nhiều hơn về vấn đề này để xã hội của chúng ta đều có thể chân thật thể hiện được hiếu đạo. Thế nhưng ở ngay trong xã hội này ngày nay nói đến và làm đến được hiếu đạo thì e rằng có rất nhiều bạn nữ làm dâu người phải mời sư phụ đến để khai thị. Ở trong gia đình truyền thống trước đây, trách nhiệm của người con dâu rất là trọng đại, xã hội hiện đại e rằng có rất nhiều người muốn nói là trách nhiệm của họ không những không giảm nhẹ mà còn càng thêm nặng, tại sao vậy? Bởi vì rất nhiều người là phụ nữ là công chức, dường như biến thành đèn sáp hai tim mà đốt. Trong tình huống này, Sư Phụ có thể nói cho các bạn nữ, rất nhiều người đang làm dâu là rốt cuộc thì họ phải nên làm như thế nào để biểu hiện hiếu đạo của họ ở trong một giới hạn, ngay trong thời gian và không gian của phàm phu tục tử này?
HT: Đây là vấn đề xã hội rất là nghiêm trọng, bệnh trạng của xã hội đã phát sanh, hơn nữa còn rất nghiêm trọng. Căn bản của nó là giáo dục. Chúng ta thường nói có bốn lọai giáo dục:
Loại thứ nhất là giáo dục gia đình. Người thời xưa biết được, giáo dục gia đình là bắt đầu từ lúc còn trong thai. Khi người mẹ mang thai, người mẹ liền có trách nhiệm chăm sóc đối với thai nhi bởi vì ngay trong thời kỳ mang thai, tâm tình hỷ nộ ái lạc đều sẽ có ảnh hưởng đối với thai nhi, cho nên ngay trong mười tháng, nếu những việc gì không tốt thì đều phải cấm kỵ, đi đứng nằm ngồi đều phải giữ lễ, khiến cho trong tương lai tâm thai nhi này, việc làm của nó đều có thể chánh trực. Tục ngữ có câu “Tiên nhập vi chủ”, cho nên sau khi sanh đức bé ra, nhất cử nhất động lời nói tiếng cười của người lớn đều khắc sâu vào trong lòng của nó, tuy là nó vẫn chưa biết nói, vẫn còn chưa biết đi nhưng ảnh hưởng rất sâu, người thông thường chúng ta không thể nghĩ ra được. Cho nên nói, người làm cha mẹ, người làm trưởng bối ở trước mặt của đứa bé không nên để cho đứa bé nhìn thấy những việc không tốt, đều phải nên tránh đi, nhất định không thể ở ngay trước mặt đứa bé, để cho đứa bé nhìn thấy những việc không tốt.
Để cho đứa bé nghe thấy, nhìn đều phải là những việc tốt, đều là những chánh diện. Phải dụng tâm như vậy mà dạy trẻ con, gốc của việc dạy bảo ngay chỗ này. Người hiện tại không hiểu được đạo lý này, khi đang mang thai, ăn uống đi đứng đều không biết giữ gìn. Hiện tại giáo dục gia đình không còn nữa, trưởng bối , thầy giáo đều không dạy. Đây là việc chúng ta cảm thấy rất là đau lòng, giáo dưỡng không còn thì trẻ em nhất định sẽ bị huân nhiễm của hoàn cảnh, mà hoàn cảnh hiện tại thì mọi người đều biết, mặt tốt có thể nói là không còn, những thứ tiếp xúc được đều là xấu, lớn lên ở trong hoàn cảnh này, nếu như bạn muốn nó không rơi vào biết sai thấy sai, không đi vào con đường tà, phạm tội, thì không thể nào. Đây là việc mà chúng ta cảm thấy rất là lo lắng, hơn nữa không còn cách gì để cứu vãn.
Tôi nhớ lại dường như cũng sắp gần 50 năm trước, đồng tu ở nước Mỹ gởi cho tôi một tờ tạp chí, trên tạp chí có một bài viết về mức độ phạm tội của thanh thiếu niên nước Mỹ. Tôi đọc qua bài viết này thật sự là toát mồ hôi lạnh. Mỗi ngày thanh thiếu niên mức phạm tội cao đến như vậy phải làm sao đây? Tôi vì bài viết này mà đặc biệt đi đến lusanchi và Cựu Kim Sơn một một tuần lễ, đặc biệt sắp xếp thời gian để đi. Đài truyền hình bên đó sắp xếp hai lần tọa đàm phỏng vấn. Lần thứ nhất có Kiểm Sát Trưởng của khu vực lusanchi, Pạ Tác Đề Nặc – nghị viên thành phố, hiệu trưởng phân hiệu Trường đại học Gia Châu Ba Mạc Na. Bốn người chúng tôi cùng nhau thảo luận những vấn đề này. Tôi liền hỏi Kiểm Sát Trưởng là bài viết trên báo này có phải là thật không? Ông nói với tôi đó là thật, ông chứng thật việc đó. Tôi hỏi ông ấy là hiện tại có biện pháp gì để khống chế mức phạm tội này xuống hay không? Ông ấy nói không có. Thanh thiếu niên hiện tại tư tưởng đã quen với việc phạm tội, hành vi phạm tội, tương lai chúng nó lớn lên thì làm sao? Tương lai chúng nó lớn lên phạm tội thì người trên toàn thế giới sẽ bị tai ương, vì sao vậy? Hạt nhân đại sát thương, những vũ khí này đều ở nước Mỹ, tương lai rơi vào tay chúng nó, vậy thì e rằng chính là ngày tàn trước mắt. Sau khi họ nghe lời tôi nói rồi, họ cũng không có câu trả lời nào. Đích thực là sẽ có tình huống này, rất cảm thán!
Tọa đàm lần thứ hai là tôn giáo, thần phụ của Thiên Chúa giáo, viện trưởng tu viện của Ki Tô giáo dẫn theo học sinh của họ đến phỏng vấn tôi. Cho nên vấn đề này nghiêm trọng hơn bất cứ thứ gì. Trong buổi tọa đàm tôn giáo đó tôi nói, hiện tại sự thật này đã hình thành, giáo dục gia đình không còn nữa, giáo dục học đường của nước Mỹ là giáo dục các bạn nhỏ cạnh tranh, từ nhỏ đã phổ biến cạnh tranh với chúng, cạnh tranh nâng cao lên chính là đấu tranh, đấu tranh nâng cao lên cấp nữa chính là chiến tranh, khi chiến tranh bạo phát thì thế giới này sẽ bị tàn lụi. Tôi nói, tư tưởng của giáo dục này là tử lộ, là con đường chết. Tôi nói như vậy thì họ đều gật đầu, giáo dục của nước Mỹ là dạy như vậy. Tôi nói giáo dục của phương đông không giống như các người, giáo dục của phương đông từ nhỏ là dạy nhường nhịn, khiêm nhường, nghĩ đến chính mình nhưng đồng thời cũng nghĩ ngay đến người khác, đây là con đường sinh lộ, con đường sống. Giáo học kỹ thuật phương tây đã đi đến điểm cuối, điểm cuối chính là ngày tàn của thế giới. Hiện tại nếu như muốn cứu vãn thì bạn không thể không đến phương đông để tìm cầu phương pháp giải quyết.
Thí dụ hiện tại mọi người cảm thấy vấn đề của bệnh SARS rất là lo sợ, tây y bó tay hết cách, nhưng lại không để Trung y nhúng tay vào. Đây chính là học tập không đủ trung thực, không phải là một thái độ học tập tốt đẹp. Ngay khi chính chúng ta không tìm ra được phương pháp để điều trị thì chúng ta có thể mời người khác, có thể tham khảo phương pháp của người khác. Bạn nói Trung y không hợp khoa học, tôi ở nước ngoài thường hay mời những lão giáo thọ dùng cơm nói chuyện, họ rất thích dùng món ăn Trung Quốc, chỉ cần khi nghe đến tôi mời khách, có xa mấy họ cũng quay về nhà đi rước vợ cùng đi, giáo viên nữ thì nhất định đón ông xã cùng đi, đến ăn món Trung quốc. Tôi nói, Trung quốc là một quốc gia cổ xưa, loại văn hóa này chí ít cũng có 5000 năm, những thứ cổ xưa đến 5000 năm không hợp với khoa học thì sao bạn lại thích ăn món ăn Trung Quốc? Tôi nói, đạo lý cũng giống như vậy, điều trị của Trung y vượt qua 5000 năm lịch sử, so với lịch sử trị liệu của tây y cách xa rất lâu, lịch sử trị liệu của phương tây nhiều nhất là không quá 300 năm. Các người nói, mọi thứ đều phải phù hợp với khoa học, Trung y không phù hợp khoa học. Trung y không phù hợp khoa học nhưng nó có thể trị lành được bệnh.
Cho nên tôi liền nghĩ đến Đặng Tiểu Bình của Trung Quốc đã nói, cho dù là mèo trắng hay mèo đen, có thể bắt được chuột chính là mèo tốt. Tôi cũng vận dụng giống như lời nói này, không luận là Trung y hay Tây y, chỉ cần trị lành được bệnh thì chính là thuốc tốt. Phải vô tư mà học tập, bởi vì họ thích món ăn Trung Quốc nên tôi liền thuận tiện đem lý luận của Trung y để giới thiệu sơ qua cho họ nghe. Tôi nói, quan niệm của y học Trung Quốc không phải là trị bệnh, họ liền hỏi: vậy thì để làm gì? Gọi là trường sanh bất lão. Rất kỳ lạ, rất thần kỳ, xác xác thực thực ở trong lý luận y học Trung Quốc nói về thọ mạng của con người. Trong Nội kinh, Linh Khu nói, thọ mạng con người phải sống đến 200 tuổi, bạn không sống được đến 200 tuổi là bạn không biết cách bão dưỡng, bạn chính mình đã lãng phí chính mình.
Cho nên lý luận y học Trung Quốc không phải là trị bệnh mà là dưỡng sinh. Thân thể con người là một bộ máy, bộ máy này nếu như bạn biết bảo dưỡng, bạn chăm chỉ mà chăm sóc nó, vận hành điều độ, thì thọ mạng của nó phải là 200 tuổi. Cũng giống như hiện tại chúng ta sử dụng máy móc vậy, máy móc rất thông thường, các vị mỗi một người lái chiếc xe, bạn biết bảo dưỡng thì thọ mạng của nó dài, bạn không biết bảo dưỡng lãng phí nó thì thọ mạng của nó sẽ ngắn, đạo lý giống như vậy. Kế đến chú ý làm thế nào đề phòng bệnh tật, không để bị bệnh. Thứ ba là có bệnh rồi thì điều trị như thế nào, phương pháp trị liệu cao minh nhất, không phải dùng dược liệu mà là dùng massage [mát xa], là xoa bóp, bởi vì bệnh tật của bạn đều là do trong kinh mạch huyệt đạo có trở ngại, không được thông nên phát sanh ra bệnh tật, dùng phương pháp xoa bóp để vận động khiến cho huyệt đạo lưu thông thì bệnh liền được khỏi.
Còn có một loại nữa là dùng âm thanh, âm thanh làm cho nội tạng sanh ra rung động, bệnh tật của bạn ở một bộ phận nào, thì dùng âm thanh loại đó phát ra để rung động bộ phận đó thì những tắc nghẽn đó liền được đả thông. Cho nên trong kinh Phật có rất nhiều chú trị bệnh, chú đó không có ý nghĩa, dùng chú đó làm gì? Chú chính là phát âm, bệnh tật gì, ở một bộ phận nào thì bạn niệm cái chú này, khi phát ra cái thanh âm này sẽ làm chấn động nơi đó. Đây không phải thần kỳ, các người nghĩ xem, đây có hợp với lý lẽ của khoa học không? Bạn không hiểu thì không hợp với khoa học, nếu như bạn hiểu rồi thì khoa học chẳng phải là như vậy hay sao? Cho nên chú ngữ đó không có ý nghĩa, chỉ là dạy bạn phát âm như thế nào thôi. Thế nhưng hiện tại trong Đại Tạng Kinh, chú ngữ trị bệnh đều không linh nữa, vì sao không linh vậy? Âm chúng ta phát ra không chuẩn xác. Chú này nhất định phải khẩu truyền, khi văn tự ghi chép, bạn niệm là phải niệm bằng cách nào? Trung Quốc chúng ta phương ngôn của mỗi một nơi đều không giống nhau, âm phát ra không chính xác, âm lượng không chính xác nên công hiệu của nó bị mất. Chúng ta phải tin việc này rất có ý nghĩa, họ dùng âm thanh rung động chứ không dùng dược liệu.
Kế đến nữa là dùng châm cứu, châm cứu là dùng phương pháp ngoại khoa, làm kinh mạch tắc nghẽn của bạn được đả thông. Hiện tại người ngoại quốc cảm thấy châm cứu của Trung Quốc có thể tin tưởng, có thể tiếp nhận.
Kế đến nữa mới là dùng thuốc. Dược liệu là để hóa giải nó, khiến cho nó hồi phục được bình thường. Điều này có đạo lý, không phải không có đạo lý. Mọi người lơ là không để ý, không tỉ mỉ mà nghiên cứu, nếu bạn đi nghiên cứu thì bạn có thể phát hiện, nhất định đối với trị liệu của tây y sẽ có được sự giúp đỡ rất là to lớn, tôi nói càng thần kỳ hơn.
Một, hai năm gần đây, tôi thấy Đài Loan xuất bản sách “Âm Thanh Đồng Nội”. Đây là do một bác sĩ nước Mỹ, ông du lịch đến Âu Châu, cùng với người địa phương của dãy sa mạc khu vực trung ương Âu châu sinh sống qua 3-4 tháng, xem thấy người địa phương nơi đó trị bệnh, ông cảm thấy rất thần kỳ, không thể nghĩ ra, ông nghĩ cách nào cũng nghĩ không ra, vì ông không có được nhận qua loại giáo dục này. Lịch sử của người địa phương Âu châu cũng có mấy ngàn năm, lão tổ tông mấy ngàn năm đời đời truyền nhau, truyền lại những phương pháp trị bệnh này. Họ cũng không hiểu được lý luận gì, cũng không hiểu được cái gì là khoa học. Trong sách đã từng có ghi chép, có một người từ trên vách núi rơi xuống 26 thước, gãy hết xương cốt, may mắn bên dưới có mấy bụi cây nên không bị rơi thẳng xuống đáy vực, xương cốt gãy hết, rất là nghiêm trọng, những người bạn của ông ấy cứu ông lên được, để cho ông nằm ngay trên đất, dùng phương pháp của những người địa phương để trị liệu. Bác sĩ người Mỹ nói, dường như là xoa bóp cho người đó vậy, thế nhưng tay không hề để lên vết thương trên mình của người đó, cự ly vẫn còn cách khỏang vài tấc, xoa bóp tới lui cho người đó, trong miệng đọc mấy câu giống như là ca hát vậy, nghe rất là hay. Bác sĩ người Mỹ này hỏi họ, ông đang làm gì vậy?
Đạo lý này của họ, người học Phật chúng ta hiểu. Họ nói, sau khi người đó rơi xuống, những tế bào của bộ phận bị thương cảm thấy rất là hốt hỏang, nó đã đổ ngã rồi, khi bị đỗ ngã, nó đã rời khỏi nơi mà nó họat động, cho nên mới xảy ra tình huống này. Cho nên hiện tại là chúng ta đang an ủi nó, an ủi nó không nên hốt hỏang, còn dạy cho mỗi tế bào hồi phục lại nguyên vị nơi nó hoạt động, cứ như vậy vừa sướng ca lời an ủi. Ông ấy nói, họ cứ làm như vậy sau 2-3 giờ đồng hồ, thì quả nhiên người đó động đậy xương cốt, xương cốt gãy lồi ra ngoài đều rút lại hết. Người địa phương vá vết thương của người đó lại, cũng dùng phương pháp của người địa phương họ, dường như là một loại cao rất nồng họ đem đắp lên trên vết thương, người đó liền không thấy đau, đến ngày thứ hai thì người đó hòan tòan hồi phục, cùng đi bộ với mọi người như không có việc gì xảy ra. Bác sĩ người Mỹ ngẩn người ra. Loại phương pháp trị liệu này còn cao minh hơn Y học Trung quốc rất nhiều. Vì sao vậy? Vì họ biết được mỗi một tế bào đều có “kiến, văn, giác, tri”, việc này trong Phật pháp đã nói đến nhưng trong học thuyết truyền thống Trung quốc không hề nói đến việc này. Mỗi một tế bào đều là đang sống, cho nên họ dùng phương pháp này, dùng an ủi, căn bản là tay không hề đụng vào thân thể của người đó, việc này cao minh hơn so với Trung y. Không thể nói là người địa phương Âu châu lạc hậu, không có văn hóa. Những thứ này là truyền lại từ ngàn vạn năm, nhất định có đạo lý của họ, phải nên vô tư mà học tập, không thể nói là không thể nghĩ bàn thì bạn đã lơ là, bạn không chịu học tập với họ, vậy thì thật là đáng tiếc.
Do đó từ những cái thí dụ này, trong quá trình phát triển đất nước, quốc gia tiên tiến thế giới nhất định phải hiểu rõ, những dân tộc nghèo khó lạc hậu chưa được mở mang có những thứ đồ quý, phải vô tâm mà tìm cầu, vô tâm mà học tập. Đi tìm những đồ quý này về, sau đó làm cho cách trị liệu của chính ta được nâng cao. Không thể nói họ lạc hậu, không thể nói những thứ đó là mê tín, nếu nói vậy thì thật đáng tiếc. Trong đó có đồ thật, cao minh hơn so với thứ đồ của ta gấp trăm lần, ngàn lần và hơn thế nữa. Do đó người phải hiếu học phải vô tư, phải tỉ mỉ mà quán sát, sau đó mới có thể nâng cao được cảnh giới của chính mình, mới có thể giải quyết được vấn đề vì xã hội, vì mọi người mà phục vụ. Cho nên tôi nhờ vào việc họ thích ăn món ăn Trung Quốc, tôi đem những đạo lý này giới thiệu cho họ, bảo họ không nên tự xem mình quá cao, không nên xem thường người khác, bất cứ người nào có khuyết điểm cũng có điểm tốt, chúng ta bỏ đi khuyết điểm của họ, học tập điểm tốt của họ mới có thể tăng tiến trí tuệ của chính mình, tăng tiến kỹ thuật năng lực của chính mình.
Cho nên vấn đề giáo dục cũng giống như vậy, vấn đề giáo dục của ngày nay là vấn đề rất nghiêm trọng. Chúng ta tận lực lợi dụng cơ hội giáo dục, đặc biệt là người đã nhận qua giáo dục cao đẳng, có địa vị ở trong giới học thuật, có tiếng tăm, tiếp xúc nhiều với họ, làm cho họ hiểu nhiều hơn, làm cho họ biết được việc này, thì họ sẽ đem dạy lại học sinh của họ, dần dần mà ảnh hưởng. Tóm lại, căn bản của vấn đề nhất định phải từ nơi chính mình mà làm, hiện tại là tự do dân chủ mở rộng, tự do ngôn luận, tự do xuất bản, chúng ta không có quyền hạn chế người khác, chỉ có từ nơi chính bản thân mình mà làm, làm ra một tấm gương tốt cho người xem. Nắm được cơ hội thì chúng ta nhất định không bỏ qua, nhưng có thể thành tựu hay không, đó là ý trời, cho nên có câu: “mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên”. Do đó giáo dục gia đình của ngày nay, giáo dục học đường, giáo dục xã hội rất khó mà cứu vãn. Hiện tại, sau cùng nhất có thể cứu vãn chính là giáo dục tôn giáo, nếu như giáo dục tôn giáo có thể giác ngộ, có thể nỗ lực mà làm thì dần dần lôi kéo gia đình, bởi vì tôn giáo có tín đồ, tôn giáo thường hay dạy bảo tín đồ, khuyến cáo tín đồ thì gia đình, học đường, xã hội dần dần sẽ hồi phục. Người có thật tâm làm, muốn hồi phục như vậy, đạt đến thế giới hòa bình, xã hội an định, tôi ước lượng cần phải có thời gian 100 năm, thời gian ngắn thì không cách nào. Cần thời gian của 100 năm, nhưng chúng ta còn phải cố gắng nỗ lực mà làm.
Hiện tại có một cơ hội, là tổ chức văn hóa Liên Hiệp Quốc đến tìm tôi. Đây là vốn dĩ vào tháng 6 tại hội nghị ở Nhật Bản, tôi có diễn giảng, nhưng hiện tại bởi vì bệnh SARS, hội nghị này đã dời đến tháng giêng năm tới. Thế nhưng vào tháng Bảy ở Thái Lan cũng có một hội nghị, cũng là do Liên Hiệp Quốc tổ chức, tôi cũng sẽ đi tham gia, tôi sẽ đem những quan niệm lý luận này giới thiệu cho họ, tôi cũng sẽ kiến nghị với họ. Hy vọng Liên Hiệp Quốc thành lập một trường đại học tôn giáo thế giới, mỗi một tôn giáo thành lập một học viện, nhiều học viện tổ chức thành một đại học do Liên Hiệp Quốc khởi xướng. Đây là một ý tưởng rất tốt, để xem họ có thể tiếp nhận hay không?
MC: Sư Phụ vừa rồi đã giải thích tính trọng yếu của giáo dục cho chúng ta, để chúng ta biết được con dâu cùng mẹ chồng cho dù là ở chung với nhau, hoặc là vấn đề hiếu đạo của con cái đối với cha mẹ, thậm chí đến những lọan động trong xã hội, kỳ thật đều không thể vượt ra ngoài then chốt của giáo dục. Khi sư phụ vừa khai thị đến, đặc biệt là nói đến giáo dục, giáo dục là phải từ lúc mang thai, mong muốn là có thể bắt đầu từ ngay đó. Thưa Sư Phụ! Có sanh thì có tử, cho nên khi đối diện với người có người thân mất sớm thì người xưa nói: biết về nguồn cội. Thế nhưng hiện tại trong xã hội mọi người rất bận rộn, nhất là thời đại điện tử hóa sắp đến, cho nên hiện tại họ cũng xem thấy trong xã hội xuất hiện phương thức cúng tế qua mạng, lại có người nói tâm thành tắc linh, quan trọng nhất là phải có thành tâm. Rốt cuộc thì cúng tế qua mạng có thể biểu đạt được thành tâm hay không? Mục đích và ý nghĩa của việc cúng tế là gì? Xin sư phụ có thể nói cho chúng con được biết.
HT: Thực tế mà nói, tất cả mọi thứ đều ở giáo dục. Rất nhiều năm về trước, tôi đến Bắc Kinh thăm viếng hai trường học là Trường đại học Bắc Kinh và Trường Đại học Sư phạm Bắc Kinh, hiệu trưởng và các giáo thọ tiếp đón tôi. Tôi thấy ở nơi cửa giảng đường lớn có một tấm biển, trên biển viết “học vi nhân sư, thân vi thế phạm”. Hiệu trưởng giới thiệu cho tôi là tấm biển này do tòan thể thầy giáo của họ cùng định ra. Tôi nói tám chữ này rất tốt, tám chữ này chính là nội dung của Kinh Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm. Họ rất là kinh ngạc liền hỏi: Phật kinh đã nói việc này à? Tôi nói đúng vậy và tôi đem chữ “Thân” sửa thành chữ “Hành”, tôi đã sửa một chữ và trường học cũng chấp nhận. Hiện tại trường học đã viết là: “Học vi nhân sư, hành vi thế phạm”. Chữ “Hành” này ý nghĩa rộng hơn chữ “Thân”, rất tốt là trường học cũng đã tiếp nhận. Mỗi một người chúng ta đều phải hiểu cái đạo lý này.
Vì sao chúng ta phải học tập? Là để làm cho xã hội và tất cả mọi người một tấm gương tốt, tư tưởng lời nói việc làm của chúng ta phải là mô phạm tốt cho xã hội đại chúng. Đây đều là giáo dục. Biết về nguồn cội chính là giáo hóa xã hội, chúng ta phải làm cho tốt để xã hội mọi người nhìn thấy. Thực tế mà nói đây là ở trong kinh điển Phật thường hay dạy chúng ta: “thọ trì đọc tụng, vì người diễn nói”, diễn chính là biểu diễn. Cho nên khi có người hỏi tôi là thường ngày Phật giáo làm những gì thì tôi nói: là diễn kịch thôi, mỗi ngày đều đang diễn kịch. Nội dung của chúng ta diễn là gì? Hoàn toàn là giáo dục xã hội. Xã hội không biết được hiếu thì chúng ta diễn hiếu, xã hội hội không hiểu được trung thì chúng ta diễn trung, xã hội không hiểu được nghĩa thì chúng ta diễn nghĩa, người xã hội ngày nay vong ân bội nghĩa thì chúng ta phải làm ra tri ân báo ân, bao gồm tất cả những bài trí đều là biểu diễn. Do đó, đối với tang lễ thì chúng ta phải làm ra sự chân thành để mọi người xem thấy có thể cảm động, người đã qua đời rồi mà chúng ta vẫn còn nhớ tưởng, không quên ân, ân của cha mẹ, ân của sư trưởng, tất cả chúng sanh trong xã hội đều là có ân với chúng ta, quần áo chúng ta mặc, cơm chúng ta ăn, từ đâu mà ra vậy? Là khổ cực của biết bao người cúng dường cho chúng ta, chúng ta lấy gì để hồi đáp?
Nhân loại là một sinh vật của xã hội, là một quần thể, mọi người phải cùng hợp tác. Chúng ta ở ngay trong xã hội này, từ bất cứ ngành nghề nào, chúng ta nhất định phải làm thật tốt trong ngành nghề đó. Vì sao vậy? Để phối hợp với ngành nghề khác. Cũng giống như chiếc máy đồng hồ vậy, chúng ta là ở nơi một vị trí nào, chúng ta làm tốt vị trí mình để phối hợp với toàn thể. Chúng ta phải hiểu được đạo lý này, phải tôn trọng lẫn nhau, kính yêu lẫn nhau, hợp tác lẫn nhau, nhất định không thể đối lập, nhất định không thể bài trừ, phải nên biết chiếc đồng hồ này thiếu đi một con ốc thì nó sẽ chạy không chính xác, linh kiện quan trọng thiếu đi một cái thì nó không thể chạy. Cho nên mỗi một người ở thế gian này, không luận là bạn trải qua đời sống như thế nào, không luận là bạn làm nghề nghiệp nào, ở trong tòan thể bộ máy lớn, bạn chính là một mắc xích rất quan trọng. Bạn nhất định phải đem phần công việc của chính mình làm cho tốt, nhất định phải biết phối hợp với tất cả mọi người, chúng ta dốc hết bổn phận của chính mình, đó là tận trung giữ chức. Đương nhiên ở ngay trong xã hội trước mắt này, mâu thuẫn, hiểu lầm là không thể tránh khỏi; mâu thuẫn, hiểu lầm là từ do đâu mà ra vậy? là do đôi bên chưa hiểu nhau nên mới sanh ra.
Do đó Nho và Phật đều dạy cho chúng ta là phải thông, dạy người từ ngay nơi chánh: “Chánh thông nhân hòa”, giữa người và người phải thường qua lại, không nên ít qua lại. Thí dụ giữa tôn giáo và tôn giáo sanh ra mâu thuẫn là do nguyên nhân gì? Vì không qua lại, đôi bên không qua lại, tôi dò xét bạn, bạn dò xét tôi, càng dò xét càng sai, đều không phải là chân tướng sự thật. Làm gì có việc không thể không đòan kết, tôi ở Singapore, tôi chỉ tốn một ít thời gian để đem chín tôn giáo của Singapore đòan kết với nhau. Do nguyên nhân gì vậy? Vì thường qua lại, họ không qua lại với tôi, tôi chủ động đi thăm viếng họ. Phật dạy cho chúng ta phương pháp rất hay, trong Phật pháp Bồ Tát có “Tứ nhiếp pháp”. “Tứ nhiếp pháp” là gì vậy? Dùng lời hiện đại mà nói thì chính là pháp quan hệ công cộng, phép giao tế qua lại. Phật có bộ Tứ nhiệp pháp này, dạy chúng ta dùng phương pháp gì để tiếp xúc với tất cả mọi người?
Trong các phương pháp này, pháp thứ nhất là bố thí. Bố thí trong Tứ Nhiếp pháp và bố thí trong Lục Độ Ba La Mật đã nói là không giống nhau, danh từ là giống nhau nhưng ý nghiã thì khác nhau, bố thí này chính là hiện tại thường nói giữa người và người qua lại, thường mời khách, thường tặng quà, có đi có lại, chúng ta cùng với các tôn giáo khác, các chủng tộc khác, các quốc gia khác qua lại, chính là mời khách tặng lễ, tiếp đãi tốt đẹp, cảm tình của người từ ngay đây mà tạo nên. Pháp thứ hai là “ái ngữ”, chân thật quan tâm họ. Pháp thứ ba là “ lợi hành”, hành vi việc làm của chúng ta nhất định phải có lợi ích cho họ, tuyệt đối không có chướng ngại. Pháp thứ tư là “đồng sự”, chúng ta cùng từ nơi giáo dục xã hội đa nguyên văn hóa, hy vọng mọi người đều có thể vâng giữ lời giáo huấn của Thánh hiền, vì đại chúng xã hội làm ra tấm gương tốt nhất, gương mẫu tốt nhất. Thế gian ngày nay thiếu đi sự tôn trọng giữa đôi bên, thiếu đi sự thương yêu lẫn nhau, thiếu đi sự họp tác lẫn nhau, vậy thì chúng ta phải làm nhiều công việc này. Chúng ta nhất định phải làm đến được đôi bên tôn trọng lẫn nhau, phải chân thật quan tâm, phải hợp tác lẫn nhau, chúng ta phải làm ra tấm gương cho mọi người xem.
Đây là giáo dục, không có thứ nào không là giáo dục, không có thứ nào không là biểu diễn. Cho nên đời sống chính là đang biểu diễn, biểu diễn đời sống chính là giáo dục, khởi tâm động niệm, lời nói việc làm, tòan bộ thảy đều là giáo dục. Xã hội hiện tại có bất cứ bệnh gì, bạn phải ngay đó mà cho thuốc, không đem những thứ cổ xưa để dạy hiện tại, cái thứ thời xưa thì trị được bệnh của thời xưa, không thể trị bệnh hiện tại. Cho nên cổ Thánh Tiên hiền Trung quốc thường nói linh hoạt ứng phó, bạn nhất định phải giống như thầy thuốc trị bệnh vậy, bạn không thể dùng cách của người xưa trị cho người hiện tại vì trị không hết, bạn xem người hiện tại bị thứ bệnh gì? Bạn dùng phương pháp gì trị hết cho họ? Giáo học cũng chính là như vậy, hiện tại bệnh trạng của xã hội là gì, chúng ta phải nên dùng phương pháp tương ứng để dạy bảo, đối bệnh cho thuốc, thuốc đến bệnh trừ, nhất định phải chính mình hiểu rõ, chính mình thông suốt, chính mình phải phát cái tâm chân thật cứu khổ cứu nạn, cứu độ tất cả chúng sanh, đây là tâm Bồ Tát.
Phương pháp chính từ tư tưởng ngôn hạnh ngay nơi đời sống của chính mình, phải từ ngay nơi đó mà làm. Chúng ta làm ảnh hưởng đại chúng, ảnh hưởng xã hội này thì phải có lòng nhẫn nại, biết được bệnh này đã rất nặng trong thời gian rất lâu rồi, thì tuyệt nhiên không thể thời gian ngắn mà có được hiệu quả. Cho nên cho dù gặp phải chướng ngại cũng không thể thoái tâm, vì sao vậy? Cũng giống như dùng thuốc vậy, cái bệnh đó vẫn trị chưa đến thì liền hoài nghi là tôi không thể dùng nữa thì bệnh của họ càng nặng thêm, công hiệu lúc đầu và công sức bỏ ra bị mất hết. Cho nên phải có lòng nhẫn nại, phải có tâm bền vững, phải có trí tuệ, phải có nghị lực vững tiến về phía trước, quyết không thoái lui, gặp phải bên này bị chướng ngại thì ngoài ra vẫn còn đường khác, mỗi con đường đều vẫn đang sống. Cho nên chỉ cần tâm của bạn chân thành, vì chánh pháp, vì chúng sanh, nhất định có thể đi được thông suốt.
MC: Sư Phụ đã hết lời khuyên bảo, vì chúng ta nói đến tính trọng yếu của giáo dục, nói với mọi người chúng ta, tất cả liên quan liên đới mọi sự việc, kỳ thực đều là có quan hệ đến giáo dục. Thưa sư phụ, xin Ngài nói cho chúng con nghe, như vừa rồi Ngài cũng đặc biệt nói đến, rất nhiều kinh điển cổ xưa có đạo lý nhưng dùng vào xã hội ngày nay thì cũng cần phải tùy thời mà ứng dụng, như trong Lễ Ký đã từng có nói đến là “phụ một nhi bất năng đọc phụ chi thư, thủ trạch tồn yên nhĩ, mẫu một nhi bôi quyện bất năng âm yên khẩu trạch chi khí tồn yên nhĩ”. Đây chính là nói người sau phải nhớ nghĩ đối với người trước, và phải biểu hiện một cái tâm hiếu kính. Nhìn vào xã hội hiện đại này, có lẽ có người sẽ hỏi, chúng ta đối với di vật của người trước thì phải nên có thái độ như thế nào mới là phương cách xử lý cho chuẩn xác? Có lẽ có người cho rằng, những thứ này đều là văn vật của người trước chúng ta, họ đã từng tiếp xúc qua, cho nên chúng ta phải nên hoàn toàn đem nó giữ gìn lại cho tốt; thế nhưng cũng có người sẽ nói, xã hội hiện tại một gia đình nhỏ tấc đất tấc vàng, để đồ của chính mình có thể cũng đã không còn chỗ để rồi, nếu như cứ như vậy đời đời tích lũy, để lại rất nhiều rất nhiều văn vật của người trước thì có thể nơi mà mọi người dùng để sinh họat càng ngày sẽ càng nhỏ đi. Vậy rốt cuộc thì chúng ta phải dùng phương thức gì để xử lý di vật của người trước? Dùng tâm trạng thế nào mới có thể có được thỏa đáng nhất?
HT: Đúng, đó là kỷ niệm, cũng là một sự tôn kính. Thực tế chính là dạy người phải tôn trọng người trước, kính yêu người trước, đối với người trước đều phải tôn trọng, đều phải kính yêu, do đó bạn sẽ biết thương yêu kính trọng người hiện tại. Cho nên tất cả đều là vì hiện tại, chuyện này sẽ ảnh hưởng hiện tại. Người ngoại quốc họ không hiểu, người Trung Quốc kỷ niệm tổ tiên, tổ tiên các bạn mấy ngàn năm rồi, căn bản là bạn đều không hề quen biết, vì sao bạn vẫn phải còn cúng tế họ? Họ không hề biết được, không hề thấy qua. Tổ tiên rất xa rất lâu mà chúng ta còn nhớ tưởng đến họ, thì cha mẹ trước mắt làm sao mà không hiếu kính chứ? Chính là vì việc này. Có thể hiếu kính cha mẹ chính mình thì có thể hiếu kính mẹ của người khác, đây là giáo dục, Người ngoại quốc không hiểu được thâm ý trong đó, trong Phật pháp gọi là mật ý, đạo lý thâm mật. Cho nên tất cả phải từ ngay nơi chính mình mà làm, làm cho người khác xem, người phải làm gương tốt cho tất cả mọi người, gia đình phải làm gương tốt cho tất cả gia đình. Việc này trong lúc chúng tôi giảng kinh cũng thường hay khuyên bảo đồng tu, ta dù làm nghề nghiệp nào, ta nhất định ở trong nghề nghiệp đó làm ra mô phạm, làm gương tốt, vậy thì đúng.
Trung Quốc thời xưa dạy ngũ luân thập nghĩa, chúng ta là dù là thân phận gì cũng phải dốc hết trách nhiệm nghĩa vụ của thân phận đó, đó là thuộc về giáo dục, trong Phật pháp gọi là đại từ đại bi thị hiện của Phật Bồ Tát. Tư tưởng quan niệm của người hiện đại không giống như người xưa, tất cả lời nói việc làm cũng không giống, việc này phải có trí tuệ cao độ thì bạn mới có thể ứng phó linh họat, bạn mới có thể làm được tròn đầy. Đây là một việc tương đối không dễ dàng. Không những chúng ta phải đọc sách xưa, mà còn phải hiểu rõ cách nghĩ, cách nhìn, hành vi tạo tác của người hiện đại. Bạn hiểu xưa mà không hiểu nay thì những thứ cổ xưa không thể dùng trong hiện đại. Do đó nhất định phải biết, lỗi lầm hiện tại là do đâu mà kết dính, những thứ của người xưa, những nguyên lý, nguyên tắc của người xưa làm sao vận dụng linh họat? Khai mở kết dính này của ngày hôm nay thì mới có thể sanh ra hiệu quả chân thật. Vừa rồi bạn nêu ra vấn đề này chính là một vấn đề xã hội trước mắt. Trước đây thì không vấn đề gì, trước đây đất đai rộng, nhân khẩu ít, hiện tại nhân khẩu thật là bạo phát, gia tộc của mỗi một người đều rất lớn; thời trước đều có từ đường, di vật của tổ tiên, bên trong Từ đường có thể có một khu kỷ niệm. Kết cấu xã hội hiện tại không giống như thời trước, những di vật này buộc phải bỏ đi, nhưng bạn phải có tâm lưu lại mấy thứ đáng nhớ nhất, lưu lại những đồ vật không chiếm diện tích quá lớn, đương nhiên lý tưởng nhất là Xã khu. Xã khu có thể có một cái nhà như viện bảo tàng, như nhà kỷ niệm (đây là ngay trong tưởng tượng của chúng ta). Cách làm này rất là tốt, vì sao vậy? Dạy bảo trẻ nhỏ thanh thiếu niên của cả Xã khu đó. Cách làm này rất có ý nghĩa về giáo dục.
Việc tế tổ ở Trung quốc đại lục đã bị phế bỏ từ lâu, dường như hiện tại dần dần cũng đang khôi phục lại, nhất là trong mấy năm gần đây đã có thực hiện việc tế tổ. Vào thời kỳ cách mạng văn hóa, lúc đó tôi đang ở Đài Loan, tôi nghe nói Trung Quốc đại lục phá bỏ đi Từ Đường, đốt hết gia phổ. Khi nghe được tin này tôi rất lo lắng. Tôi đã suy nghĩ gần hai tuần thì nghĩ ra được một phương pháp, Từ Đường của nhà mỗi người không còn nữa thì hy vọng mỗi một huyện thị xây một Từ Đường Trăm Họ, tổ tiên mỗi nhà chúng ta đều cúng trong cái Từ Đường này, như vậy tộc quần của chúng ta liền sẽ đòan kết lại, không giống như mỗi nhà riêng lẻ. Chúng ta xuân thu cúng tế do trưởng huyện thị đảm nhiệm chủ tế, mỗi một họ cử ra một vị đức cao vọng trọng làm bồi tế, cúng tế không thể gián đọan, tổ tông thảy đều tập trung lại một nơi. Tôi nghĩ ra cái ý nghĩ này, hơn nữa trong lúc giảng kinh tôi có nói về vấn đề này, có lúc báo chí tạp chí cũng viết về vấn đề này, cũng có người hưởng ứng, nhưng trước sau cũng vẫn chưa làm được.
Cách nghĩ này có hơn 20 năm rồi, đến năm nay chúng ta cũng đã thực hiện được. Tôi ở Hong Kong xây dựng một “Trung Hoa Dân Tộc Vạn Tánh Tiên Tổ Kỷ Niệm Đường”, Tôi thành lập một cơ cấu như vậy. Khi đi truy tìm tộc họ của Trung Quốc mới phát hiện, không phải là nhà trăm họ, hiện tại tôi đã tìm được là hơn 22.000 họ, nghe nói tổng cộng tộc họ phải vượt qua hơn 22.000, hiện vẫn đang tiếp tục tìm. Hiện tại trong Kỷ Niệm đường này có hơn 12.000 bài vị tổ tiên của mỗi một nhà. Vào lúc khánh thành, bởi vì địa điểm không lớn, đất HongKong nơi đó các vị đều biết tấc đất tấc vàng, cũng có một số giáo thọ Trung quốc đại lục, có học hội Khổng Tử cũng phái người đến tham dự, hậu nhân đời thứ 74 của Khổng Lão Phu Tử tên là Khổng Đức Dung (cùng một thờivới Khổng Đức Thành) cũng đều đến tham gia. Mọi người đều rất là hoan hỉ. Chúng ta hy vọng từ một điểm này mà phát triển. Hiện tại ở Âu châu, tôi ở trong Tịnh Tông học viện này xây dựng bên trong một Vạn Tánh Tổ Tiên Kỷ Niệm Đường, tháng Chín này bài vị của tổ tông đều có thể làm xong, sẽ tinh tế hơn so với Hong Kong một tí.
Cho nên chúng tôi đề sướng, hy vọng chúng ta ở nước ngòai, chỉ cần nơi nào có người Trung quốc ở thì chúng ta đều có kỷ niệm đường này. Đây là một thứ giáo dục rất tốt, dạy hiếu đạo. Hy vọng Trung Quốc đại lục, tương lai mỗi một huyện thị đều có một Vạn Tánh Tiên Tổ Kỷ Niệm Đường. Chúng ta chăm chỉ nỗ lực xúc tiến. Trong Xã khu, tương lai nhất định hình thành phương thức đời sống hiện đại hóa như vậy, đó là mỗi một nơi ở đều có một Xã khu, trong Xã khu nhất định phải có trung tâm họat động, phải nên có thư viện, phải nên có phòng trưng bày văn vật – những thứ mà tổ tiên của chúng ta lưu lại đều có thể để vào trong đó, bên trên có thuyết minh rõ để thanh thiếu niên xem thấy. Chúng ta tự mình phải thường xuyên quan tâm. Phương pháp này có thể làm được, đây chính là phương pháp giải quyết. Cho nên, nhất định phải để cho người có thể thường nghĩ đến ân đức của tổ tông, đây là truyền thừa văn hóa, mở mang rộng lớn đều ở trên đôi vai của chính chúng ta, ở vào thế hệ sau. Cho nên tôi cũng thường hay nói, sự nghiệp của chính bạn không luận là làm huy hòang như thế nào nhưng nếu như không có người kế thừa, sự nghiệp của bạn cũng bằng không. Nhất định đời sau phải có người kế thừa, nhà có kế thừa thì gia nghiệp này của bạn sẽ không gián đọan, sự nghiệp cũng lại như vậy, quốc gia vào thời trước cũng là như vậy. Cho nên Hòang đế sau khi tổ chức đại điển, việc lớn nhất đầu tiên chính là lập Thái Tử, tìm ra được người kế thừa, đời đời truyền thừa, đó là sự nghiệp của họ, nếu như không có người kế thừa tốt thì nó sẽ bị tiêu diệt, sự nghiệp vun bồi cũng bằng không. Đây là mấu chốt rất quan trọng.
MC: Vâng, thưa Sư Phụ! Ngài vừa nói đến vấn đề kế thừa, chỗ này có một vấn đề tương quan, xin được thỉnh giáo với Ngài. Người Trung Quốc thường hay nói: “Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại”, cho nên hiện tại có rất nhiều cặp vợ chồng không có con, phải nhờ khoa học ban cho, là dùng phương pháp cấy thai nhân tạo. Theo Ngài thấy, dùng phương pháp như vậy có phải là trái với tự nhiên hay không? Có trái với nhân quả không? Ngoài ra nếu như có một số vợ chồng, thậm chí họ nhờ khoa học can thiệp mà cũng không cách gì mang thai, vậy thì lúc này họ phải nên có cách nhìn như thế nào đối với việc này? Xin Ngài có thể vì họ khai thị để mọi người tất cả đều được tròn đầy được không ạ?
HT: Đúng, con người không thể trái với tự nhiên. Trái với tự nhiên thì người hiện tại gọi là “nhân định thắng thiên, chiến thắng tự nhiên”. Không sai, trên biểu hiện dường như là bạn thắng tự nhiên, nhưng tự nhiên sẽ mang đến cho bạn tai hại, có thể hủy diệt tất cả của bạn. Cho nên đến sau cùng, khi tổng kết lại thì vẫn là tự nhiên thắng lợi, chúng ta vẫn là không thể thắng, vẫn là triệt để thất bại với tự nhiên. Do đó cổ thánh tiên hiền dạy bảo chúng ta thuận theo tự nhiên, thí dụ đơn giản nhất mà nói chính là việc ăn uống. Người hiện tại vì sao tật bệnh nhiều đến như vậy? Là do trái với tự nhiên cho nên họ mới bị bệnh. Cổ Thánh Tiên Hiền Trung Quốc dạy cho chúng ta cách sống, những thứ để ăn uống phải ăn những thứ gì? Trong Nguyệt Lịnh, Lễ Ký nói với bạn là vào tháng nào thì sẽ có thứ nông sản phẩm trong tháng đó sanh ra, bạn chỉ nên ăn cái nông sản sanh ra trong tháng đó, rau cải nhất định ăn loại trong tháng đó. Hơn nữa ăn nông sản ở đâu? Ăn thứ sản sanh trong bản địa (bản địa là trong phạm vi không được vượt qua 30 dặm), ăn những thứ sản sanh trong vòng 30 dặm tính từ nơi ta ở, thì nông sản trong tháng đó rất bổ dưỡng cho người. Người Trung quốc hiểu được việc này, trong Lã Thị Xuân Thu cũng nói rất rõ ràng, không phải không có đạo lý, không phải là mê tín.
Người hiện tại chọn lựa khẩu vị không chú trọng dưỡng sinh, đều ăn đồ bên ngoài nhập khẩu vào, đều không phải là từ nơi đó lớn lên, cũng không phải là thời tiết đó thì sao họ không bị bệnh chứ? Hiện tại không có người nói những thường thức này nên mọi người mờ mịt không biết. Việc này những lão Trung y hiểu được, biết được. Hiện tại chúng ta ở ngoại quốc, khi ở nước ngoài, nhất là ở Âu châu, Âu châu thì đất rộng người ít, diện tích đất đai của họ đại khái lớn như diện tích nước Mỹ vậy, trừ Atlanta ra, diện tích như nước Mỹ vậy, nhân khẩu thì chỉ có khoảng 1900 vạn, không nhiều hơn Đài Loan, do đó đất đai không đáng tiền, đất đai rất dễ có được. Tôi đi đến Âu châu, cảm thấy được nơi đó chân thật là hiện tại trên địa cầu còn sót lại một khu Tịnh Độ sau cùng, Âu châu New Zealand thật là một khu Tịnh Độ, hoàn cảnh của đại tự nhiên hoàn toàn không bị phá hoại. Chúng ta đến nơi đó chính mình trồng rau, chúng tôi đã trồng ước chừng có mười mấy loại, sắp gần 20 loại, cho nên có thể nói là hai phần ba những thứ mà chúng tôi ăn là do chính mình trồng, mua ở bên ngoài càng ngày càng ít. Hiện tại chúng tôi còn đang tính toán trồng thức ăn chủ yếu, thức ăn chủ yếu chính là gạo. Âu châu là quốc gia nông nghiệp, quốc gia nông nghiệp chăn nuôi, việc này rất dễ dàng làm được, chúng tôi chính mình muốn trồng lấy, trồng cây ngô, trồng khoai tây, khoai lang, những thứ này là lương thực chủ lực để ăn. Đất đai của chúng tôi cũng rất rộng nên có ba vườn rau, hy vọng tương lai tự cung tự cấp. Đây cũng đều là làm ra một tấm gương tốt cho người xem. Đồ chúng tôi ăn rất là khỏe mạnh, gọi là hữu cơ, chúng tôi không dùng hóa học, chúng tôi không dùng thuốc trừ sâu, những trùng hại chúng ta cùng sống với nó rất tốt, chúng ta thương yêu nó, nó cũng thương yêu chúng ta, nhất định không có chướng ngại.
MC: Vâng! Hôm nay Sư Phụ đã nói với chúng ta rất nhiều tính trọng yếu về phương diện giáo dục, sau đó cũng nói với chúng ta chân nghĩa của hiếu đạo. Hy vọng các vị cư sĩ đại đức, hôm nay sau khi nghe được Sư Phụ khai thị rồi thì đều có thể tùy hỷ bình an, tất cả tròn đầy. Chúng ta một lần nữa cảm tạ Sư Phụ đã vì chúng ta khai thị. Cám ơn Sư Phụ!
HT: Cám ơn mọi người!
Cẩn Dịch: Cư Sĩ Vọng Tây
Biên tập: Cư sĩ Diệu Hiền
Tác giả bài viết: Cẩn dịch: Vọng Tây cư sĩ
Nguồn tin: TinhKhongPhapNgu.com
Discussion about this post